NATO po zhvillon stërvitjen më të madhe luftarake të vitit 2025, duke testuar aftësinë për të vendosur me shpejtësi forca në shkallë të gjerë në kufirin lindor të aleancës, ndërsa shqetësimet rriten për anëtarin e saj më të fuqishëm, SHBA-në.
Bëhet e ditur se stërvitjet në Rumani, e cila kufizohet me Ukrainën, vijnë ndërsa një Evropë e tronditur përballet me një kurs të ri të SHBA-së nën presidentin Donald Trump.
Në prag të përvjetorit të tretë të agresionit rus në Ukrainë, stërvitjet Steadfast Dart 2025 përfshijnë rreth 10,000 personel ushtarak nga nëntë vende si pjesë e Forcës së re Aleate të Reagimit të NATO-s.
Ato po zhvillohen për gjashtë javë në Rumani, Bullgari dhe Greqi.
Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth ka kërkuar që aleatët të rrisin në mënyrë dramatike shpenzimet ushtarake dhe tha se prioritetet e sigurisë së SHBA-së qëndrojnë diku tjetër, duke hedhur dyshime mbi garancitë e gjata të sigurisë të Uashingtonit që i janë dhënë Evropës.
Edhe pse administrata Trump nuk ka njoftuar planet për të tërhequr forcat amerikane nga rajoni, vërejtja e Hegseth se “aleatët evropianë duhet të udhëheqin” i la partnerët e NATO-s të mendojnë për një realitet të ri të mundshëm në të cilin SHBA nuk janë më mbështetja e fuqishme e kontinentit.
Radu Tudor, analist i mbrojtjes në Bukuresht, tha se një kthim prapa i pranisë së saj ushtarake në Rumani do të ishte “një dhuratë” për presidentin rus Vladimir Putin, shkruan EuroNews.
“I gjithë krahu lindor i NATO-s do të dobësohej përballë sjelljes agresive të Rusisë”, tha Tudor, duke shtuar se kjo do ta shtynte Rumaninë t’u kërkonte aleatëve të NATO-s të kontribuojnë me trupa dhe armë për të mbushur hendekun e lënë nga mijëra trupa amerikane.
Admirali Stuart B. Munsch, komandant i Komandës së Forcave të Përbashkëta Aleate, tha se kërcënimet ndaj NATO-s “janë bërë gjithnjë e më komplekse dhe të paparashikueshme” gjatë dekadës së fundit.
“Për të adresuar këtë mjedis kompleks sigurie, NATO ka pësuar një transformim të rëndësishëm luftarak. Ne i kemi çuar planet tona mbrojtëse nga koncepti në realitet”, tha Munsch.
“Kjo stërvitje përfaqëson kulmin e përpjekjeve tona dhe fillimin e forcës sonë të re që do të mbrojë çdo centimetër të territorit të aleancës”, shtoi ai.
Aleatët evropianë kanë shprehur gjithashtu shqetësimin se janë mënjanuar nga bisedimet mes diplomatëve amerikanë dhe rusë të martën në Arabinë Saudite për të punuar drejt përfundimit të luftës në Ukrainë.
Zhvillimet e shpejta e shtynë presidentin e Francës Emmanuel Macron të mblidhte vende të caktuara të BE-së dhe Britaninë e Madhe për bisedime urgjente këtë javë në Paris.
NATO po forcon krahun lindor
Raportohet se stërvitjet luftarake të kësaj jave në Rumani panë stërvitje me zjarr të vërtetë dhe stërvitje luftarake në llogore.
Marinsat grekë dhe spanjollë udhëhoqën stërvitjet në Greqi javën e kaluar.
Ndryshe, Forca e re Aleate e Reagimit të NATO-s e krijuar korrikun e kaluar, kombinon forcat konvencionale me teknologjitë kibernetike dhe të bazuara në hapësirë.
Britania kryeson operacionin me 2600 personel ushtarak dhe 730 automjete.
Stërvitjet përfshijnë gjithashtu Rumaninë, Bullgarinë, Francën, Greqinë, Italinë, Slloveninë, Spanjën dhe Turqinë dhe përfshijnë 1,500 automjete ushtarake, më shumë se 20 aeroplanë dhe më shumë se një duzinë mjetesh detare.
Pasi Rusia filloi agresionin në Ukrainë, NATO forcoi praninë e saj në krahun lindor të Evropës duke dërguar grupe beteje shumëkombëshe shtesë në Rumani, Hungari, Bullgari dhe Sllovaki.
Që atëherë, Rumania ka luajtur një rol gjithnjë e më të spikatur në aleancë.
Ajo ka dhuruar një sistem raketash Patriot në Ukrainë dhe ka hapur një qendër ndërkombëtare trajnimi për pilotët e F-16 nga vendet aleate, përfshirë Ukrainën. /Telegrafi