Është zbuluar vrima e zezë më e afërt me Tokën, megjithëse mund të jeni të qetë pasi ajo është joaktive.
I quajtur “Gaia BH1” është 1 mijë e 600 vite dritë larg, tre herë më afër se vrima e fundit e zezë me rekord në yjësinë Ophiuchus, e cila është yjësi e madhe që shtrihet në ekuatorin qiellor. Vrima e zezë peshon 10 herë më shumë se masa e diellit tonë.
Një artikull i botuar në Monthly Notices of the Royal Astronomical Society javën e kaluar detajon zbulimin e një “ylli të ngjashëm me Diellin që rrotullohet rreth një objekti të errët”.
Ekipi i studiuesve fillimisht e identifikoi vrimën e zezë duke përdorur anijen kozmike Gaia të Agjencisë Evropiane të Hapësirës, sipas një njoftimi për shtyp nga Qendra Harvard-Smithsonian për Astrofizikë.
Studiuesit më pas bënë 39 vëzhgime shtesë me gjashtë teleskopë të ndryshëm në mbarë botën për një periudhë katër mujore.
Duke përdorur një teleskop në Hawaii të operuar nga NOIRLab i Fondacionit Kombëtar të Shkencës, ekipi ishte në gjendje të konfirmonte se “objekti i errët” qendror ishte një vrimë e zezë joaktive.
A paraqet ndonjë problem ky zbulim?
“Merrni Sistemin Diellor, vendosni një vrimë të zezë ku është Dielli dhe Dielli ku është Toka, dhe ju merrni këtë sistem”, ka thënë Kareem El-Badry, autori kryesor i punimit dhe një astrofizikan në Qendrën Harvard-Smithsonian për Astrofizikën dhe Institutin Max Planck për Astronomi.
“Ndërsa ka pasur shumë zbulime të sistemeve si ky, pothuajse të gjitha këto zbulime më pas janë hedhur poshtë”.
“Ky është zbulimi i parë i paqartë i një ylli të ngjashëm me Diellin në një orbitë të gjerë rreth një vrime të zezë me masë yjore në galaktikën tonë”, ka thënë tutje ai, shkruan Marca.
Astronomët vlerësojnë se ka 100 milionë vrima të zeza në galaktikën tonë, por shumë pak janë konfirmuar deri më sot.
Qendra për Astrofizikën Harvard-Smithsonian vëren se pothuajse të gjitha vrimat e zeza që janë konfirmuar janë “aktive”.
Shkencëtarët mund të tregojnë nëse një vrimë e zezë është aktive apo joaktive me rrezatim me rreze X.
Vrimat e zeza aktive shkëlqejnë kur tërheqin materialin përreth në hapësirë. Vrimat e zeza joaktive nuk lëshojnë nivele të larta të rrezatimit me rreze X, gjë që i bën ato më të vështira për t’u parë.
Nëse një vrimë e zezë nuk ushqehet në mënyrë aktive, pra është joaktive, ajo thjesht përzihet me rrethinën e saj.
Si tingëllon një vrimë e zezë?
Vrimat e zeza të fjetura janë të vështira për t’u dalluar sepse ato nuk po bëjnë një zhurmë të madhe ( si kjo vrimë e zezë që nxjerr avionët kozmikë ), ato thjesht po qetësohen.
“Arsyeja e vetme që kjo vrimë e zezë mund të gjendej ishte për shkak të aftësisë së Gaias për të parë pozicionin e yllit (që rrotullohet rreth tij) me një saktësi kaq të lartë,” ka shkruar anëtari i ekipit të Gaia, Tineke Roegiers në një deklaratë të ESA të premten. “Ky pozicion lëkundet kur ylli lëviz rreth vrimës së zezë”.
Këtë verë, shkencëtarët e NASA-s zbuluan se si mund të tingëllojë një vrimë e zezë duke përdorur teknologjinë e sonifikimit.
Në qendër të grumbullit të galaktikave Perseus është një vrimë e zezë supermasive, gati 55 milionë vite dritë larg, e cila është përdorur si studim.
Vrima e zezë u lidh për herë të parë me tingullin në vitin 2003, kur astronomët zbuluan se presioni nga vrima shkaktonte valëzime në gazin e nxehtë të grumbullit.
Tingulli mendohej të ishte afërsisht 57 oktavë nën ‘C’ të mesit, duke e bërë atë të padëgjueshëm për veshët e njeriut.
Megjithatë, duke përdorur sonifikimin, “përkthimin e të dhënave astronomike në tingull”, astronomët ndryshuan lartësinë nga 57 në 58 oktava mbi lartësinë e tyre të vlerësuar, në mënyrë që tingulli i vrimës të mund të dëgjohet për njerëzit.
Duke përdorur valët e zërit të regjistruara fillimisht nga Observatori i rrezeve X Chandra, shkencëtarët morën valët radiale të zërit dhe i risintetizuan për t’i bërë ato të dëgjueshme.