Asnjëherë nuk e dimë saktësisht se sa prej nesh janë gjallë në çdo kohë, por kjo e martë është vlerësimi më i mirë i Kombeve të Bashkuara se kur do të arrijmë 8 miliardë qenie njerëzore.
Pra, OKB-ja e shpalli 15 Nëntorin si “Ditën e Tetë Bilionëve”. Tetë miliardë.
Është një numër shumë i madh për t’u imagjinuar, por mendoni për këtë në këtë mënyrë: në kohën që ju duhet për të lexuar këtë paragraf, popullsia e botës u rrit me rreth 20 njerëz. Ndërsa popullsia e Tokës po rritet me shpejtësi, ritmi i rritjes ka filluar të ngadalësohet. Përfundimisht, ajo do të fillojë të bjerë dhe shoqëritë tona do të tkurren.
Njerëzimi po ndryshon dita ditës në mënyra që ne nuk mund t’i perceptojmë për periudha të shkurtra, por në mënyra që do të riformojnë botën tonë gjatë shekullit të ardhshëm.
“Ky është një transformim themelor i asaj se si duket një shoqëri,” thotë Elin Charles-Edwards nga Universiteti i Queensland, shkruan ABC.
“Ne kemi kaluar një periudhë mjaft të jashtëzakonshme në shekullin e 20-të në shekullin e 21-të, ku kemi kaluar nga regjimet demografike në të cilat ka shumë fëmijë dhe njerëz që vdisnin më të rinj në një periudhë rritjeje vërtet të shpejtë.”
Tani duhet të përballemi me pasojat – dhe mundësitë. Por për të kuptuar se çfarë do të thotë e gjithë kjo, duhet të fillojmë që në fillim.
Kemi bërë një rrugë të gjatë dhe të shpejt
Homo sapiens kanë bredhur në Tokë për afërsisht 300 mijë vjet, jep ose merr (askush nuk ka lënë një ditar në atë kohë). Ne evoluam për të pasur tru të madh dhe këmbë të gjata, por popullsia jonë u rrit relativisht ngadalë në fillim.
Ne ishim ndoshta 230 milionë njerëz në Tokë në kohën e vdekjes së Kleopatrës, ndërsa qytetërimit të lashtë egjiptian i erdhi fundi. Popullsia ishte më shumë se dyfishuar nga Rilindja në 1500 dhe u dyfishua përsëri në 1805 kur qytetërimi i lashtë egjiptian po ri zbulohej me ndihmën e Gurit të Rozetës.
Të gjitha këto janë vlerësime mjaft të përafërta – ne nuk kemi pasur regjistrime gjithëpërfshirëse në Mesjetë – por popullsia njerëzore ka qenë në një djegie të ngadaltë, deri në shekujt e fundit, kur ka pasur lulëzim.
Niveli prej 2 miliardë u arrit pak para Depresionit të Madh në 1925, dhe u deshën vetëm 35 vjet nga atje për të arritur në miliardin e tretë. Që atëherë, popullsia është rritur me një miliard të tjerë çdo 10 deri në 15 vjet.
Ku po shkojmë?
Bota ka të ngjarë të ketë edhe disa miliardë gojë për të ushqyer në vetëm disa dekada.
Parashikimet e fundit të OKB-së, të publikuara në fillim të këtij viti, sugjerojnë se bota do të strehojë rreth 9.7 miliardë njerëz në vitin 2050.
“Projeksionet demografike janë shumë të sakta dhe ka të bëjë me faktin se shumica e njerëzve që do të jenë gjallë pas 30 vitesh tashmë kanë lindur”, thotë drejtori i divizionit të popullsisë në OKB, John Willmoth.
“Por kur filloni të kaloni 70, 80 vjet më vonë, ka shumë më tepër pasiguri.” Por diapazoni i mundësive të arsyeshme në vitin 2100 është dukshëm më i gjerë, midis 8.9 dhe 12.4 miliardë.
Ekziston një model tjetër ndërkombëtar i rritjes së popullsisë, i publikuar nga grupi i kërkimit të të dhënave shëndetësore IHME, i cili parashikon një kulm më të hershëm të popullsisë dhe një rënie më të shpejtë.
“Arsyeja kryesore që ne parashikojmë një popullsi të ndryshme globale në të tretën e fundit të shekullit vjen nga mënyra se si ne po modelojmë fertilitetin,” thotë menaxherja e lartë e kërkimit Amanda Smith.
“Modeli ynë sugjeron që ne presim që lindshmëria të vazhdojë të bjerë deri në fund të shekullit në shumë vende, dhe kjo po kontribuon në një rënie më të madhe dhe më të shpejtë të popullsisë globale sesa parashikimet e Kombeve të Bashkuara.”
“Numri i zëvendësimit” magjik është 2.1: Nëse gratë mesatarisht kanë më shumë fëmijë se secila, popullsia e botës rritet. Nëse normat e lindshmërisë janë më të ulëta, popullsia zvogëlohet. Dhe ja ku po shkojmë.
“Tani kemi arritur kulmin fëmijë,” thotë Dr Charles-Edwards. “Nuk do të ketë kurrë më shumë fëmijë të gjallë në Tokë sesa sot.”
Fertiliteti arriti kulmin në vitet 1950 kur gratë kishin mesatarisht pesë fëmijë secila. Ky numër ndryshonte në mënyrë dramatike midis rajoneve të botës.
Por që atëherë, normat e lindshmërisë kanë rënë në mënyrë të besueshme. Në fakt, në disa pjesë të botës, duke përfshirë Australinë, Evropën, Amerikën e Veriut dhe disa pjesë të Azisë, normat e lindshmërisë janë tashmë nën atë numër zëvendësues.
Vendet me popullsinë në tkurrje
Vendet e Bullgarisë, Lituanisë, Letonisë dhe Serbisë janë të gjitha të paktën 1 për qind më të vogla këtë vit se sa ishin vitin e kaluar, sipas shifrave të OKB-së.
Ukraina u tkurr ndjeshëm më shumë – pasojë e emigrimit të shkaktuar nga lufta e vazhdueshme. Shumë më shumë vende pritet të kenë popullsi më të vogël në vitin 2050 sesa tani.
Janë vendet me nivele të ulëta të lindshmërisë dhe nivele të imigracionit që nuk janë mjaftueshëm të larta për të bërë diferencën. Për shkak se normat e lindshmërisë po bien kudo, ndërsa dekadat vazhdojnë, gjithnjë e më shumë vende në atë hartë do të marrin ngjyrë.
Dhe gradualisht, bota do të plaket.