Tri nga katër amandamentet e vetingut, e kaluan testin e Gjykatës Kushtetuese.
Kështu, qeverisë së Kosovës i është hapur rruga që të përmbushë një nga reformat kryesore në sistemin e drejtësisë.
Amandamenti i vetëm i cili është vlerësuar jo në rregull sipas Kushtetueses, është ai i shkarkimit të gjyqtarëve apo prokurorëve, nën arsyetimin e “integritetit të cenueshëm”.
“Paqartësisë” dhe “paparashikueshmërisë” së formulimit të propozuar, përfshirë në kontekst të mungesës së garancive të nevojshme procedurale që ndërlidhen me vlerësimin e “integritetit të cenueshëm”, si bazë e përhershme për shkarkimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve që propozohet në nivel të normës kushtetuese, Gjykata konstatoi që një formulim i tillë, rezulton në pakësim të të drejtave dhe lirive themelore të garantuara me Kapitullin II të Kushtetutës”, thuhet në aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese.
Gjykata ka gjetur se tri amandamentet e tjera, të cilat ndërlidhen me kontrollin kalimtar dhe të përkohshëm të integritetit të zyrtarëve në drjetësi, amandamentet që propozojnë plotë, si dhe me dy çështje të tjera janë në rregull.
Kjo reformë, sipas ish-kryetarit të Gjykatës Supreme, Fejzullah Hasani, është e domosdoshme.
“Ne kemi shumë probleme në aspektin e dijes dhe fokusi do të duhej të ishte pikërisht në largimin nga sistemi i drejtësisë, i gjyqtarëve dhe prokurorëve të cilët kanë mungesa të mëdha ose elementare në dijen e tyre”, tha Fejzullah Hasani, ish-kryetar i Gjykatës Supreme.
Profesori Hasani thekson se kjo ka ndodhur për disa arsye.
“E para mungesa e llogaridhënies. Qe 20 vite kush nuk ka dhënë llogari për mungesën e dijes, nuk është penalizu, do të thotë nuk ka shku nga sistemi. Pastaj, ne për dhjetë vite kemi qenë jashtë sistemit, kështu që edhe ajo shkëputja ka krijuar një boshllëk të madh në aspektin profesional”, tha Hasani.
Kontrollit të vettingut është paraparë t’i nënshtrohen anëtarët e dy këshillave, atij gjyqësor dhe prokurorial, kryetarët e të gjitha gjykatave, kryprokurori i shtetit, kryeprokurorët e prokurorive, si dhe të gjithë kandidatët për këto pozita.
Megjithatë për t’a bërë realitet, pushtetit do t’i duhen ndryshimet kushtetuese, çka në rrethanat aktuale duket e pamundshme.