Boris Johnson ka njoftuar se do të largohet nga posti i kryeministrit britanik me zgjedhjen e një lideri të ri nga Partina Konservatore, i cili do të shpallet më 5 shtator, me 11 kandidatë deri më tani që kanë thënë se do të jenë në garën për lidership.
Të hënën, Komiteti i vitit 1922 i deputetëve të Partisë Konservatore përfundoi procesin për zgjedhjen e udhëheqësit të ri.
Anëtarët e Parlamentit (deputetët), kontrollojnë procesin e përzgjedhjes, ku votojnë rreth 200 mijë anëtarë të Partisë Konservatore, rapoton Reuters, trasnmeton Portali Dukagjini.
Çfarë është Komiteti 1922?
Komiteti i vitit 1922, i njohur zyrtarisht si Komiteti i Anëtarëve Privatë Konservatorë, është një grup i të gjithë deputetëve konservatorë që nuk mbajnë asnjë post qeveritar ose opozitar.
Ata zhvillojnë takime javore kur Parlamenti është në seancë dhe diskutojnë çështjet që kanë të bëjnë me partinë. Ata janë një grup me ndikim që kanë fuqinë për të organizuar sfida drejtuese ndaj kryeministrit të tyre dhe, gjithashtu, luajnë një rol të rëndësishëm në zgjedhjen e liderit të ardhshëm të partisë.
Komisioni ofron një platformë për deputetët më pak të vjetër për të diskutuar çështjet e rëndësishme për partinë dhe për të përcjellë mendimin e tyre te ministrat në qeverinë e tyre. The Sun raporton se që nga viti 2010, në mbledhjet e Komitetit janë lejuar të marrin pjesë edhe drejtuesit e parë, d.m.th. ministrat e qeverisë, të cilëve u ndahen portofolet apo zëdhënësit në hije të opozitës.
Pse quhet Komiteti 1922?
Komiteti i vitit 1922 gabimisht mendohet se e ka marrë emrin e tij nga takimi i famshëm i tetorit 1922 i anëtarëve të Partisë Konservatore në Klubin Carlton, ku udhëheqësit konservatorë kërkuan tërheqjen e tyre nga qeveria e koalicionit qeverisës të viteve 1916-1922 dhe e rrëzuan atë me sukses.
Grupi, megjithatë, u krijua në të vërtetë në prill 1923 kur deputetët e rinj konservatorë, të cilët u zgjodhën në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1922, kërkuan të zhvillonin një forum për të mundësuar bashkëpunimin brenda partisë dhe për të ndihmuar në integrimin e anëtarëve të rinj.
Si ngrihet një sfidë lidershipi?
Komiteti i vitit 1922 drejtohet nga një komitet ekzekutiv prej 18 anëtarësh, kryetari i zgjedhur i të cilit mbikëqyr zgjedhjen e liderëve të partisë ose votën e mosbesimit ndaj kryeministrit të tyre.
Kryetari aktual është Graham Brady, i cili u emërua në vitin 2010 dhe u bëri sfida lidershipit, kryeministrave Theresa May dhe Boris Johnson.
Sipas rregullave të Partisë Konservatore, një sfidë lidershipi mund të futet nëse 15% e anëtarëve të parlamentit konservatorë (deputetë) i shkruajnë letra kryetarit të Komitetit të partisë të vitit 1922, duke shprehur dëshirën e tyre për një votë mosbesimi.
Si do të vendoset kryeministri i ardhshëm i Britanisë?
Për të marrë pjesë në garën për kryeministër, një deputet konservator kërkon një emërim nga të paktën 8 deputetë të tjerë konservatorë. Një raport në Independent tha se Komiteti mund ta rishikojë këtë prag të mbështetjes.
Në fazën tjetër, nëse më shumë se dy deputetë arrijnë të sigurojnë nominime të mjaftueshme, do të zhvillohen një sërë votimesh të fshehta me votimin e deputetëve të partisë për uljen e numrit të kandidatëve. Kjo vazhdon derisa vetëm dy kandidatë të mbeten në garë.
Pas kësaj fillon faza tjetër. Gjatë kësaj stërvitjeje, anëtarët e partisë bazë vendosin midis dy deputetëve të mbetur përpara një afati të caktuar nga Komiteti i vitit 1922. Fituesi i këtij raundi vazhdon të bëhet kreu i Partisë Konservatore dhe, në skenarin aktual, si kryeministër.
Është e paqartë se sa kohë do të zgjasë kjo. Kur Johnson zëvendësoi May në 2019, i gjithë procesi i udhëheqjes zgjati rreth 6 javë, siç raportohet nga The Guardian.
Në letrën e tij drejtuar kryetarit të Komitetit të vitit 1922, ish-kryeministri Major ka rekomanduar që pasi të shkarkohet Johnson, zëvendëskryeministri Dominic Raab duhet të jetë kryeministër i përkohshëm, derisa të vendoset një lider tjetër konservator për të marrë detyrën.
Megjithatë, Guardian raporton se kjo nuk ka asnjë precedent kushtetues. Major deklaroi se mundësia tjetër për të përshpejtuar shkarkimin e Johnson do të ishte eliminimi i votës së anëtarëve të partisë dhe lejimi i veç deputetëve që të vendosin kryeministrin e ardhshëm.
Ndërsa, Johnson dëshiron të qëndrojë në pushtet si kryeministër i përkohshëm derisa të hyjë pasardhësi i tij, New York Times raporton se “orari për garën e lidershipit nuk është në duart e tij dhe nuk ndjek një sërë rregullash të publikuara”.
Kremlini gëzon teksa të tjerët ndjekin me kujdes dorëheqjen e Johnson