E përditshmja britanike The Guardian ka bërë një artikull rreth bukurive natyrore, dhe trashëgimisë kulturore që ka Shqipëria.
Për dekada, Shqipëria kishte një reputacion si një vend i rrezikshëm dhe i ndaluar, kryesisht falë izolimit politik të saj nën diktatorin Enver Hoxha, i cili vdiq në 1985.
Pas luftës civile të Shqipërisë në 1997 dhe përfundimit të luftës së Kosovës në 1999, më shumë vizitorë gradualisht filloi të vinte në Shqipëri, i tërhequr pjesërisht nga çmimet më të ulëta se në Greqi dhe Itali. Në vitin 2009, 1.9 milionë turistë udhëtuan drejt Shqipërisë; në vitin 2019, viti i fundit i plotë para Covid-it, shifra ishte 6.4 milionë.
Gazetari i The Guardian Jamie Fullerton ja fillon me ushqim sipas tij ushqimi këtu mund të jetë një faktor në këtë ndryshim që ka kapluar Shqipërinë.
Pas mëngjesit që shijshëm dhe të lirë, Fullerton niset për në Dhërmi, ai është duke u shoqëruar Elton Caushi, kreu i operatorit turistik Albanian Trip.
Ata vizitojnë plazhin kryesor të Dhërmiut që është i pastër, i mbuluar me shezlong dhe i rrethuar nga restorante.
Gjithçka mirë nëse thjesht dëshironi të shtriheni dhe të hapni Kindle-in tuaj ka thënë Fullerton.
Plazhet e vogla në veri të këtu, të tilla si Splendor Del Mar dhe Empire Beach Resort , ndjehen të lavdishme Balearik në krahasim. Të notosh në detin e pastër e të bruztë pranë Splendor është një orë e ngadaltë e qetë. Nuk kam pasur një zhytje më të mirë jashtë Azisë.
Më vonë ata bëjnë një shëtitje në plazhin pranë Gjipesë, ku shohin një bunker nga koha e socializmit, dhe një pamje të ngrirë në kohë të luftës së ftohtë.
Caushi më paralajmëroi se qytetet turistike të Durrësit dhe Sarandës po tërhiqnin tashmë mjaft pushues për t’i mbushur me njerëz, dhe kjo krijon një tollovi në këto qytete.
Ata ndalen në Gjirokastër dhe Berat, dy qytete më të vogla dhe me bukuri të njohur.
Në librin Kronikë në Gurë, Kadare përshkruan romancën e shtigjeve të pjerrëta, me gunga të Gjirokastrës, gjarpërimi rreth ndërtesave si Shtëpia e Skedulit dhe Shtëpia e Zekateve – në pronësi të familjeve elitare dhe tani muzeume, shkëlqen përmes historisë së tij të bombardimeve të viteve 1940.
Boja e tij mbulon qytetin – hoteli im është në rrugën Ismael Kadare . Megjithatë, Gjirokastra dikur ishte po aq e famshme për kanabisin sa Kadareja, ka thënë Blero Topullit, i cili punon në kalanë e Gjirokastrës
“Kjo konsiderohej një nga pikat më të rrezikshme në Evropë – kishim një fshat që prodhonte tonelata kanabis,” ka shtuar.
“Kur isha fëmijë në vitet 2000, të shihje një turist ishte si të shihje një alien”, ka përshkruar Topulli gjenden e Shqipërisë në vitet 2000.
Fullerton nuk e lërë të flet për Lazaratin, i cili ishte ‘fabrikë e kanabisit’, deri në një aksion të policisë në 2010.
Më tej ai shkon në Berat, një vend gjithashtu i listuar në Unesco, ku e viziton kalanë e Beratit.
Sipas Fullerton, Berati ka një pasuri historike të ngjashme me Gjirokastrën – dhe ngjitje të ngjashme të pjerrëta, por ndihet më i thyer.
Sipas tij mungesa shqetësimeve për shëndetin dhe sigurinë në Berat e bën atë edhe më të këndshëm.
“Në rrënojat e Xhamisë së Kuqe, unë vrapoj lart në brendësi të kullës të zezë, duke hedhur kokën mbi majë në mënyrë që marramendja të mund të kapërcejë klaustrofobinë time në rritje”, ka përshkruar Fullereton.
Fullerton gjithashtu është takuar edhe me një turistë nga ShBA-të, i cili ka ardhur të vizitojë Shqipërinë pasi është një vend i vogël më bukuri të shumta, dhe mund ta vizitosh gati çdo vend në Shqipëri për 2 orë.
Më pas ai ka vizituar Thethin në Shkodër ku tregon që rruga gjarpëruese për në Shkodër është asfaltuar për herë të parë vitin e kaluar.
Ndërsa, bashkëshoqëruesi i tij, Caushi, i ka thënë se disa kanë frikë se autostrada e re e Thethit mund të çojë në mbi turizëm.
“Por unë jam i lumtur për miqtë e mi atje: 15 vjet më parë do të shihje një lopë, një pulë, një fushë misri. Tani ata mund të shkojnë në shkollë më shpejt, në spital … është mirë për vendasit”, ka thënë Caushi.
Ai kthehet përsëri në Tiranë nga ku ka filluar rrugëtimin e tij për disa zona të bukura të Shqipërisë.
Përfundoj përsëri në Tiranë, duke qëndruar në ‘Hotel Boutique Kotoni’ në qendër të qytetit, më pas hoteli më i qetë Morina , ngjitur me Grand Park të Tiranës.
Duke qenë kryeqyteti i një vendi me një regjim antikapitalist deri në vitin 1992, Tirana nuk pati bare të duhura deri në vitet 1990, sipas Caushit.
Pas një bumi ndërtimi në vitet 2000, qyteti tani ka një popullsi prej 560,000 banorësh. Ish-rezidenca e pasur e Hoxhës ka një kafene të modës pikërisht përballë saj.
Fullerton tregon se sa shpejtë një vend mund të ndryshojë, nuk ka rëndësi regjimi dhe sistemi diktatorial që mund të ketë qenë një shtet nëse populli dhe udhëheqësit janë të interesuar drejt një të ardhme më të ndritur se sa ajo e regjimit,
Ai në fund të artikullit të tij tregon për çmimet e hoteleve ku ai ka qëndruar.