E djathta ekstreme duket se është afër shkaktimit të një tërmeti në politikën suedeze me demokratët suedezë, duke u bërë partia e dytë më e madhe e vendit, derisa blloku më i gjerë i krahut të djathtë që ajo drejton ka ecur drejt fitores ndaj qendrës së majtë që aktualisht është në pushtet.
Sondazhet e së dielës mbrëma, sugjeruan, fillimisht, një fitore të ngushtë për socialdemokratët dhe aleatët e tyre të qendrës së majtë. Por derisa votat u numëruan, numri u zhvendos drejt së djathtës. Me më shumë se 90% të votave të numëruara, blloku i djathtë i katër partive kishte një pjesë të votave që korrespondonte me 176 nga 349 vende në parlament, derisa blloku i majtë kishte 173.
Një rezultat përfundimtar mund të mos dihet derisa votat e suedezëve që jetojnë jashtë të numërohen në mes të javës, ndërsa afërsia e garës mund të komplikojë ende formimin e një qeverie funksionale.
Udhëheqësi i Demokratëve Suedezë kundër imigracionit (SD) të hënën herët tha se blloku i krahut të djathtë i partive politike ka të ngjarë të shkojë drejt fitores pas zgjedhjeve të së dielës për parlamentin. “Për momentin duket se do të ketë një ndryshim pushteti,” tha Jimmie Åkesson në një fjalim para anëtarëve të partisë.
Kryeministrja socialdemokrate në detyrë, Magdalena Andersson, u tha mbështetësve të dielën mbrëma se “Nuk do të kemi një rezultat përfundimtar sonte”, Andersson, 55 vjeç, u bëri thirrje suedezëve që të “kishin durim” dhe “ta lënë demokracinë të ecë në rrugën e saj”.
Perspektiva që demokratët suedezë të ekstremit të djathtë, të cilët duket se kanë marrë më shumë se 20% të sondazhit, mund të arrijë për herë të parë ndikim të drejtpërdrejtë mbi politikën e qeverisë, duke shënuar kështu një ndryshim sizmik në një vend shumë më të njohur për traditat e tij liberale.
SD doli nga lëvizja neonaziste e Suedisë në mesin e viteve 1990 dhe ende përpiqet të largojë akuzat për ekstremizëm. Ajo u trajtua si një pabesi nga partitë e tjera, por tre vjet më parë, partia e moderuar e qendrës së djathtë përqafoi bashkëpunimin me të djathtën ekstreme.
SD ka rritur votën e saj në secilën nga nëntë zgjedhjet e përgjithshme të fundit. Udhëheqësit e saj tani po kërkojnë post ministror, por tre partitë e tjera në bllok kanë thënë se nuk do ta ftojnë partinë në qeveri. Megjithatë, pozicioni i SD-së si partia më e madhe e djathtë i vendos ata në një pozicion të fortë.
“SD është aktualisht partia më e madhe në botë me rrënjë naziste,” tha Tobias Hübinette, lektor në studimet ndërkulturore në Universitetin Karlstad dhe një antiracist kryesor.
“Edhe nëse partia dënon zyrtarisht rrënjët e saj ideologjike racore, ky sfond është ende sot i pranishëm në kuptimin që SD ende … e sheh veten si e vetmja forcë politike që mund të shpëtojë popullsinë vendase shumicë suedeze të bardhë”.
Udhëheqësi i demokratëve suedezë, Jimmie Åkesson, i tha një turme mbështetësish të dielën në mbrëmje se “Qëllimi ynë është të ulemi në qeveri. Synimi ynë është një qeveri e shumicës. Tani po duket shumë mirë”.
Sekretari i partisë, Richard Jomshof, i tha televizionit publik SVT se “nuk besonte” se partitë e tjera do të ishin në gjendje të ngrihnin përsëri demokratët suedezë dhe pritej të kishin një ndikim të fortë në politikën e vendit.
“Ne jemi kaq të mëdhenj tani… është e qartë se duhet të kemi një vend në komisionet parlamentare”, tha ai.
Ai tha se partia kishte “një shans për të qenë pjesë aktive e një qeverie që do ta çonte politikën në një drejtim krejtësisht tjetër”.
Në kulmin e fushatës, SD e faturoi një tren metroje të dekoruar me ngjyrat e tij elektorale si “shpresën e riatdhesimit”. “Mirë se vini në bord me një biletë me një drejtim. Ndalesa tjetër, Kabuli”, shkroi në Twitter zëdhënësi ligjor i partisë, duke theksuar kërkesën e SD-së për të larguar emigrantët joevropianë.