Sido që ta quani, shumë prindër po shprehin shqetësimin se fëmijët e tyre janë të varur nga pajisjet teknologjike.
A është vërtet varësia e sjelljes për të cilën shqetësohen prindërit?
Ajo për të cilën prindërit alarmohen zakonisht janë dy gjëra: sasia e madhe e kohës që fëmijët e tyre shpenzojnë në ekrane, dhe rezistenca e fëmijëve të tyre ndaj shkurtimit të asaj kohe para ekranit. T’i bësh ata t’i lënë pajisjet e tyre dhe të vijnë në darkë, të angazhohen në aktivitete të tjera, të dalin jashtë ose të bëjnë detyrat e shtëpisë (pa kontrolluar gjithashtu mediat sociale dhe transmetimet e shfaqjeve televizive) duket të jetë një betejë gjithnjë e më e vështirë.
Në një sondazh të vitit 2016 nga “Common Sense Media”, gjysma e adoleshentëve kanë thënë se “ndiejnë” se janë të varur nga pajisja e tyre. Tre të katërtat e tyre thanë se ndiheshin të detyruar t’u përgjigjeshin menjëherë teksteve, postimeve në mediat sociale dhe njoftimeve të tjera.
David Anderson, PhD, një psikolog klinik në Institutin “Child Mind” ka thënë se, prindërit shpesh po komunikojnë shqetësimin e tyre, se kaq shumë kohë para ekranit është e pashëndetshme, si dhe ndjenjën e tyre se janë të pafuqishëm për ta ndaluar atë.
A janë fëmijët të varur?
Krahasimi me abuzimin e substancave është joshës, sepse pajisjet janë stimuluese për të njëjtat qendra shpërblimi të trurit, ekspertët vënë në dukje dallime thelbësore.
“Varësia nuk e kap me të vërtetë sjelljen që ne po shohim,” thotë Matthew Cruger, PhD, një neuropsikolog dhe drejtor i Qendrës së Mësimit dhe Zhvillimit në Institutin e Mendjes së Fëmijëve.
“Me varësinë ju keni një kimikat që ndryshon mënyrën se si ne përgjigjemi, që na bën të mbështetemi tek ai për nivelin tonë të funksionimit. Kjo nuk është ajo që po ndodh këtu. Ne nuk zhvillojmë nivele më të larta tolerance. Nuk na duhet gjithnjë e më shumë kohë para ekranit që të mund të funksionojmë. ”
Nuk ka, teknikisht, diçka të tillë si varësia nga interneti apo telefoni. Disa në komunitetin psikiatrik kanë propozuar një çrregullim të ri të quajtur çrregullim i lojërave në internet, për të njohur modelet jo të shëndetshme të lojës. Por, për t’u ngritur në nivelin e një çrregullimi, Dr. Anderson thotë që, sjellja do të ishte shumë ekstreme dhe do të dëmtonte seriozisht jetën e një fëmije.
Kjo do të nënkuptonte që një sasi e kohës para ekranit nuk është asgjë më shumë sesa aq sa prindërit ndihen rehat me të, por që pengon aktivitete të tjera të përshtatshme për moshën, si shoqërimi, sportet, puna në shkollë, madje edhe higjiena dhe gjumi.
“Ne do të shikonim adoleshentët që po largojnë çdo gjë tjetër nga jeta e tyre,” shpjegon Dr. Anderson.
Sipas Dr. Anderson, kur fëmijët zemërohen nëse u kërkohet të ndalojnë, këmbëngulin për gjithnjë e më shumë kohë para ekranit, kalojnë shumë kohë jashtë linje, duke menduar se si dhe kur do të kthehen në internet. Por, këto lloj sjelljesh mund të nxiten nga shumë aktivitete të këndshme dhe nuk përbëjnë një varësi.
Një arsye për të qenë të kujdesshëm në lidhje me përdorimin e termit, ka shtuar ai, “është se ne kemi një tendencë që tani brenda mendjes për të patologjizuar sjelljen normale të adoleshentëve”.
Kur një fëmijë duket i fokusuar në mënyrë jo të shëndetshme në video-lojëra, deri në pikën e izolimit social, sjellja mund të jetë në vend të varësisë, produkt i problemeve të tjera të shëndetit mendor.
Dr. Anderson raporton se e gjen veten duke u thënë prindërve: “Ne e kuptojmë hipotezën tuaj se fëmija juaj është i varur nga lojërat, por mund të jetë se ai është në ankth social. Mund të jetë që ai është në depresion. Mund të jetë se ai ka çrregullim të të mësuarit. ”
Dr. Anderson kujton trajtimin e një 16-vjeçari, nëna e të cilit ishte e bindur se ai ishte i varur nga video-lojërat.
“Unë po bëja seanca në shtëpi me të dhe ishte, me të vërtetë, shumë e vështirë ta largoja atë nga luajtja e Call of Duty për të kryer seancën. Por, ajo që kuptova shumë shpejt ishte se ai kishte ADHD ashtu edhe depresion, dhe ai kishte dështuar në shkollë për aq kohë sa mund të mbante mend.”
Call of Duty ishte në fakt pozitive në jetën e tij, ka thënë Dr. Anderson, gjersa ka shtuar se ajo lojë ishte “e vetmja gjë që ofronte ngushëllim, një ndjenjë përkatësie. Ai i ishte bashkuar një grupi njerëzish që luajnë Call of Duty dhe postojnë video në YouTube të tyre duke luajtur.”
Pasi ADHD dhe depresioni i tij morën trajtimin e duhur, ai ishte në gjendje të reduktonte Call of Duty dhe të bënte miq jashtë botës së internetit. “Ai iu bashkua ekipit të futbollit në shkollë. Notat e tij u përmirësuan”, ka thënë Dr. Anderson.
Në këtë kuptim, ishte trajtimi i ‘varësisë nga interneti’ përmes trajtimit të kushteve aktuale themelore.