Në vitet 1970, Arthur Okun, një ekonomist që kishte qenë këshilltar politikash i Lyndon Johnson-it, sugjeroi një mënyrë të shpejtë për të vlerësuar gjendjen ekonomike të vendit: “indeksin e mjerimit”, shuma e inflacionit dhe papunësisë.
Ishte dhe është një masë e papërpunuar, lehtësisht e kritikuar. Dëmi i matshëm ekonomik nga papunësia, për shembull, është shumë më i lartë se ai nga inflacioni. Megjithatë, indeksi historikisht ka bërë një punë mjaft të mirë në parashikimin e ndjenjës së përgjithshme ekonomike.
Pra, duket se vlen të përmendet se indeksi i mjerimit – i cili u rrit së bashku me inflacionin gjatë 2021 dhe gjysmës së parë të 2022 – është zhytur gjatë vitit të kaluar. Tani është kthyer në nivelin e tij kur Presidenti Biden mori detyrën.
Kjo kthesë e jashtëzakonshme ngre disa pyetje. Së pari, a është e vërtetë? (Po.) Së dyti, a do ta vënë re amerikanët e zakonshëm? (Ata tashmë e kanë.) Së treti, a do t’i japin kredi Bidenit? (Kjo është shumë më pak e qartë.)
Rënia në indeksin e mjerimit pasqyron edhe atë që nuk ndodhi dhe atë që ndodhi. Ajo që nuk ndodhi, pavarësisht nga një zhurmë e paralajmërimeve të tmerrshme në media, ishte një recesion. Ekonomia amerikane shtoi katër milionë vende pune gjatë vitit të kaluar dhe shkalla e papunësisë ka mbetur afër nivelit të ulët të 50 viteve.
Kjo rritje, ndoshta u shkaktua nga rritja e punës në distancë të shkaktuar nga pandemia Covid-19 dhe jo nga ndonjë politikë e administratës së Bidenit.
Matjet alternative të inflacionit bazë që përjashtojnë në përgjithësi strehimin tregojnë një model të qartë disinflacioni; inflacioni është ende më i lartë se sa ishte para pandemisë, por ka rënë shumë.
Nëse me të vërtetë punon për të, është ende e mundur të jesh pesimist për perspektivën e inflacionit, por ajo po bëhet gjithnjë e më e vështirë. Lajmet e mira për inflacionin, dhe për ekonominë në tërësi, duken reale.
Dhe nëse shikoni një tregues të ri – çfarë informacioni kërkojnë njerëzit në internet – do të zbuloni se kërkimet për “inflacionin” dhe “recesionin” u rritën në 2021-22 së bashku me indeksin e mjerimit.
Së fundi, si gjithmonë, është e rëndësishme të shikoni se çfarë bëjnë njerëzit, si dhe çfarë thonë ata. Shpenzimet e forta të konsumatorëve, nivelet rekord të udhëtimeve ajrore dhe shumë tregues të tjerë sugjerojnë se amerikanët po ndihen mjaft mirë për rrethanat e tyre ekonomike.
Por a do të marrë Biden merita? Sondazhet sugjerojnë se votuesit ende po i japin atij nota shumë të dobëta për trajtimin e tij me ekonominë, pavarësisht rënies së indeksit të mjerimit.
Disa analistë kanë argumentuar se kjo pikëpamje e verdhë pasqyron një dështim të pagave për të mbajtur në hap me inflacionin. Por kjo ishte e vërtetë edhe për shumicën e viteve të Reagan-it, dhe në çdo rast pagat reale janë rritur së fundmi.
Pra, a do ta pasqyrojnë përfundimisht lajmin e mirë pikëpamjet e votuesve për ekonominë e Biden? Apo tronditja e inflacionit e viteve 2021-22 krijoi një narrativë të Bidenit si një menaxher i dobët ekonomik që është rrënjosur shumë thellë – si në ndërgjegjen publike ashtu edhe në mediat e lajmeve – për t’u zhvendosur edhe pse ekonomia po përmirësohet me shpejtësi?
Vetë Biden po përpiqet shumë ta ndryshojë këtë narrativë, duke vënë në dukje përmirësimin e të dhënave dhe rritjen mbresëlënëse të investimeve në prodhim.
Një precedent inkurajues për Biden: Ronald Reagan kishte ende miratim mjaft të ulët në mesin e vitit 1983, më pas vazhdoi të fitonte një rrëshqitje të madhe në 1984 në fuqinë e rimëkëmbjes së ekonomisë. Biden ende mund ta kthejë narrativën mbi politikën e tij ekonomike.
Dhe edhe nëse ai nuk mundet, mund të mos ketë rëndësi. Inflacioni i lartë duhej të garantonte një valë të madhe të kuqe në zgjedhjet afatmesme. Në vend të kësaj, demokratët dolën çuditërisht mirë, ndoshta sepse aborti dhe çështje të tjera sociale luajtën një rol më të madh sesa ekonomia. Këto çështje sociale nuk po largohen, ndërsa inflacioni i lartë po. Ndoshta, Biden nuk ka nevojë të bindë amerikanët se politikat e tij ekonomike kanë qenë shumë të suksesshme; ai thjesht duhet të argumentojë se ekonomia nuk po ecën shumë keq.
Dhe nuk është. Në fakt, nga shumica e masave ekonomia po ecën mjaft mirë.