Pas Niçes dhe Theodor Adornos, këtë herë do të vazhdojmë me filozofin francez, Alexander Kojeve, të artikullit të filozofit dhe shkrimtarit, Moritz Rudolp, ku ai ka marrë një 7-shë të filozofëve dhe ka komentuar nga syzet teorike dhe praktike të këtyre filozofëve Bashkimin Evropian dhe fillet një shkrirjeve të nacionalizmit dhe fillimeve të një shoqërie kozmopolite.
Këtu do të shohim se si njëri nga arkitektët e Bashkimit Evropian, e sheh Evropën dhe BE-në, sipas Rudolp.
Seminaret e tij mbi filozofin gjerman Hegel u bënë legjendarë. Studentët e tij përfshinin psikanalistin Jacques Lacan dhe shkencëtarin politik Raymond Aron si dhe shkrimtarin Raymond Queneau.
Kojeve ishte një stalinist i vetëshpallur.
“Ai nuk kishte iluzione për barbarizmin e sundimit të Stalinit,” shkroi Robert Howse në një ese. “Përkundrazi, Kojeve duket se ka besuar se ‘modernizimi’ i detyruar ishte mjeti i vetëm, ose më i shpejtë, për ta sjellë Rusinë në pikën ku ajo mund të ishte e aftë për një transformim paqësor në një regjim të të drejtave. Stalini ishte thjesht një mjet i post-historisë.
Francis Fukuyama përshtati dhe popullarizoi tezën e Kojeve “Fundi i Historisë” – e cila ndryshon nga libri i mëvonshëm i Fukuyama në atë që termi tregon fundin e luftës ideologjike të paralajmëruar nga Revolucioni Francez dhe Napoleoni, jo triumfin e demokracisë liberale perëndimore.
Rudolp manifeston teorite e Kojeve në kontekstin e sotëm në të cilin ndodhet Evropa dhe Bashkimi Evropian. Gjithashtu është edhe një reflktim mbi krizën e Macron dhe Scholz.
Ndërkaq pas, Kojeve, do të jetë filozofi gjerman Jurgen Habermas, i cili njihet për Teoria e veprimit komunikues. Ku kjo teori e Habermasit mbështetet në idenë se rendi shoqëror në fund të fundit varet nga aftësia e aktorëve për të njohur vlefshmërinë ndërsubjektive të pretendimeve të ndryshme nga të cilat varet bashkëpunimi shoqëror.
Alexander Kojeve dhe sfera aristokrate e lojërave
Filozofi francez dhe zyrtari i lartë Alexander Kojeve parashikoi shfaqjen e perandorive të mëdha pas Luftës së Dytë Botërore me një gjest të ngjashëm historiko-filozofik të madh – që i detyrohet origjinës së përbashkët të Hegelit. “Fryma botërore hegeliane, që i lë pas kombet, banon te të pasurit përpara se të shkojë te njerëzimi”, thuhet në memorandumin e tij.në Ministrinë e Punëve të Jashtme në vitin 1945. Kushdo që ende dëshiron të ketë fjalën e tij në politikën botërore, duhet të bëhet vetë një perandori, pra të kryejë një “bashkim perandorak në shkallë të gjerë të kombeve të lidhura”. Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Sovjetik tashmë e kanë bërë këtë, prandaj ata janë zotërit e botës. Europa rrezikon të shtypet mes tyre. Por kjo do të ishte një turp, sepse fryma e bukurisë është në shtëpi në Evropë – një frymë që rrezikohet edhe brenda Evropës nëse sundohet nga forcat e gabuara.
Prandaj Kojève kërkoi dy gjëra: bashkimin e Evropës dhe supremacinë e Francës. Si forca më e fortë në bllokun Romansh, ai ka për detyrë të sjellë në komunitet “artin e tij të lojërave” dhe “ndjesinë e tij të thellë të bukurisë”. Kjo kërcënon të shtypet nga mbizotërimi ekonomik i Gjermanisë. Në Gjermani, në vendin e errët protestant të Veriut, mbizotëron morali i rreptë dhe qëllimi, vlera që të bëjnë të fuqishëm, por që nuk di çfarë të bësh me jetën tënde.
Nga ana tjetër, Kojeve mbështetet në fuqinë ngrohëse të jugut, nën diellin e të cilit lulëzon gëzimi dhe kreativiteti. Një Evropë franko-italo-spanjolle do të ishte shtëpia e njerëzimit të orientuar artistikisht, i cili, sapo historia të ketë arritur kufirin e origjinës, gjithsesi po ndjek vetëm një qëllim: “t’i përkushtohet organizimit dhe ‘humanizimit’ të lojërave. Ndërsa borgjezi mjeshtrit e aritmetikës nga SHBA dhe Gjermania, si dhe socialistët rusë dinë vetëm punë dhe pushim, punë dhe relaksim, punojnë shumë, luajnë shumë, Evropa Jugore di gjëra më të mira për të bërë me kohën e saj të tepërt: Ajo e rrit “jetën e rehatshme borgjeze në një aristokratike douceur de vivre” dhe e shndërron njerëzimin në një ansambël artistësh, lojtarësh dhe njohësish. Vetëm atëherë Revolucioni Francez do të ishte i plotë – jo nga i dyti duke iu përshtatur fuqisë së tretë, por nga i treti që do t’i përshtatej fuqisë së dytë. Sipas Kojève, Europa si një ligë aristokratike për të gjithë presupozon formimin e një perandorie brenda një perandorie, një blloku romanik për përhapjen e përgjithshme të së bukurës.
Pra, një sovranitet evropian do të ishte tërësisht në shijen e Kojeve – por pyetja e vërtetë fillon vetëm më pas, përkatësisht kush është mbajtësi dhe formësuesi i këtij sovraniteti: Gjermania apo Franca? E dobishme apo e bukur? Borgjezi apo aristokraci intelektuale? Ky lexim gjeokulturor mori një shtysë të përtërirë disa vite më parë kur Giorgio Agamben shkroi në një artikull gazete ku i bëri thirrje Kojeve që t’i shpallë luftë diktatit të kursimeve të Evropës Veriore nga Berlini dhe Brukseli. Ky konflikt nuk është zhdukur deri më sot dhe gjithashtu luan një rol në përçarjen aktuale midis Macron dhe Scholz. Sepse Macron dyshon se një Evropë gjysmë institucionale po e luan Gjermaninë në letra. Nëse ia heq këtë pushtet dhe ia kalon Evropës, atëherë fryma e ftohtë e llogaritjes do të zhduket edhe në detin (Mesdhetar) të bukurisë që i vë vulën, vulën aristokratike Evropës. Por, çka nëse Macron luan kumar? Nëse Gjermania heq dorë nga rezistenca e saj ndaj hapave të mëtejshëm të bashkimit, por siguron që Evropa të shënojë edhe më shumë gjermanisht? Kështu ndodhi me euron, e cila ishte një projekt francez, por u zbatua në kushte gjermane.