Presidenti Joe Biden, në një intervistë ekskluzive tha për CNN se Ukraina nuk është ende gati për anëtarësim në NATO, duke shtuar se lufta e Rusisë në Ukrainë duhet të përfundojë përpara se aleanca të shqyrtojë pranimin e Kievit në radhët e saj.
Biden i tha Fareed Zakaria të CNN se diskutimi për anëtarësimin e afërt të Ukrainës në NATO ishte i parakohshëm, SHBA dhe aleatët e saj në NATO do të vazhdojnë t’i ofrojnë presidentit Volodymyr Zelensky dhe forcave të tij sigurinë dhe armatimin që u nevojiten për t’i dhënë fund luftës me Rusinë.
Biden foli rreth kësaj çështjeke përpara udhëtimit të tij njëjavor në Evropë, i cili përfshin një samit të NATO-s në Lituani, ku lufta e Rusisë në Ukrainë dhe shtytja e Zelenskit për anëtarësimin në NATO do të jenë ndër çështjet kryesore që dalin gjatë mbledhjes.
“Unë nuk mendoj se ka unanimitet në NATO në lidhje me futjen apo jo të Ukrainës në familjen e NATO-s tani, në këtë moment, në mes të një lufte,” tha Biden. “Për shembull, nëse e keni bërë këtë, atëherë, ju e dini – dhe dua të them atë që them – ne jemi të vendosur të angazhojmë çdo centimetër territori që është territor i NATO-s. Është një angazhim që ne të gjithë e kemi bërë pavarësisht çfarëdo. Nëse lufta po vazhdon, atëherë të gjithë jemi në luftë. Ne jemi në luftë me Rusinë, nëse do të ishte kështu”, ka thënë ai.
Biden tha se ka folur me Zelenskyn gjatë për këtë çështje, duke shtuar se ai i ka thënë presidentit ukrainas se SHBA do të vazhdojë të ofrojë siguri dhe armatim për Ukrainën, siç bën për Izraelin, përderisa procesi të zhvillohet.
“Unë mendoj se ne duhet të përcaktojmë një rrugë racionale që Ukraina të jetë në gjendje të kualifikohet për të qenë në gjendje të hyjë në NATO,” tha Biden, duke vënë në dukje se ai refuzoi kërkesat e presidentit rus, Vladimir Putin, para luftës për një angazhim për të mos pranuar Ukrainën sepse aleanca ka “një politikë të dyerve të hapura”, ka thënë Biden.
“Por unë mendoj se është e parakohshme të thuhet për të bërë thirrje për votim, e dini, tani, sepse ka kualifikime të tjera që duhen përmbushur, duke përfshirë demokratizimin dhe disa nga ato çështje,” vijoi Biden.
Të premten, Shtëpia e Bardhë njoftoi se SHBA-ja po i dërgonte Ukrainës municione “thërrmuese” për herë të parë, një hap i ndërmarrë për të ndihmuar në forcimin e municioneve të Ukrainës, ndërsa ajo po ndërmerr një kundërofensivë kundër Rusisë. Biden tha për CNN se ishte një “vendim i vështirë” për t’i dhënë Ukrainës municionin e diskutueshëm, por ai ishte i bindur se ishte e nevojshme sepse Ukrainës po i mbaronte municioni.
Takimi i NATO-s vjen gjithashtu pasi Suedia po kërkon t’i bashkohet aleancës perëndimore, një hap ky i cili është përballur me rezistencë nga Turqia dhe Hungaria. Biden i tha Zakarias të CNN, se ishte optimist se Suedia përfundimisht do të pranohej në NATO, duke vënë në dukje se vendi kryesor, Turqia, po kërkon të modernizojë flotën e saj F-16, së bashku me Greqinë, e cila ka votuar për të pranuar Suedinë.
“Turqia po kërkon modernizimin e avionëve F-16. Dhe (kryeministri grek Kyriakos) Mitsotakis në Greqi po kërkon gjithashtu një ndihmë,” tha Biden.
“Dhe kështu, ajo që unë po përpiqem, sinqerisht, të bashkoj është paksa një konsorcium këtu, ku ne po forcojmë NATO-n në aspektin e kapaciteteve ushtarake të Greqisë dhe Turqisë dhe të lejojmë Suedinë të hyjë. Por është në lojë. Nuk është bërë.”
Në intervistën e gjerë, Biden dhe Zakaria diskutuan gjithashtu sfida të tjera kryesore të politikës së jashtme, duke përfshirë Kinën, Arabinë Saudite dhe Izraelin.
Biden tha se ai ka besim se presidenti kinez, Xi Jinping, dëshiron të zëvendësojë SHBA-në si vendin me ekonominë dhe kapacitetin më të madh ushtarak në botë, por ai tha se ai beson se SHBA mund të ketë një marrëdhënie pune me Pekinin.
“Unë mendoj se ka një mënyrë për të zgjidhur, për të krijuar një marrëdhënie pune me Kinën që do të përfitojë ata dhe ne”, tha Biden. “Dhe gjëja e fundit që do t’ju them, e thirra edhe pasi ai pati atë takim me rusët për këtë marrëdhënie të re, etj. Dhe i thashë: ‘Ky nuk është kërcënim. Është një vëzhgim.’ Unë thashë: “Që kur Rusia hyri në Ukrainë, 600 korporata amerikane janë tërhequr nga Rusia. Dhe ju më keni thënë se ekonomia juaj varet nga investimet nga Evropa dhe Shtetet e Bashkuara. Dhe kini kujdes. Bej kujdes.'”
Biden tha se Xi nuk debatoi me të dhe vuri në dukje se Kina “nuk është mërzitur plotësisht për Rusinë”.
“Ai flet se lufta bërthamore është një fatkeqësi, ka një gjë të tillë si siguria që nevojitet”, tha Biden për liderin kinez. “Pra, unë mendoj se ka një mënyrë që ne mund ta zgjidhim këtë.”
I pyetur nëse do ta ftonte kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu, në Shtëpinë e Bardhë, Biden tha se presidenti i Izraelit, Isaac Herzog, do të vinte së shpejti në Shtëpinë e Bardhë për një vizitë.
Në mars, Biden kritikoi Netanyahun për planin e tij tashmë të anuluar për të riparuar gjyqësorin e vendit, një rast i rrallë publik ku dy aleatët ishin publikisht në mosmarrëveshje.
Biden i tha Zakarias se ai vazhdonte të besonte se zgjidhja me dy shtete ishte rruga e duhur përpara në konfliktin midis Izraelit dhe palestinezëve dhe ai kritikoi disa anëtarë të kabinetit të Netanyahut për pikëpamjet e tyre mbi vendbanimet izraelite në Bregun Perëndimor, përcjell Portali Dukagjini.
“Nuk është i gjithë Izraeli tani në Bregun Perëndimor, i gjithë problemi i Izraelit, por ata janë një pjesë e problemit, dhe veçanërisht ata individë në kabinet që thonë: ‘Ne mund të vendosemi kudo që duam. Ata nuk kanë të drejtë të jenë këtu, etj.”, tha Biden.
“Dhe unë mendoj se ne po flisnim me ta rregullisht, duke u përpjekur të zvogëlojmë atë që po ndodh dhe shpresoj se Bibi do të vazhdojë të lëvizë drejt moderimit dhe ndryshimit”.
Biden mbrojti gjithashtu udhëtimin e tij në Arabinë Saudite vitin e kaluar, duke i thënë Zakarias një numër suksesesh që erdhën nga vizita, të tilla si vendosja e fluturimeve izraelite mbi Arabinë Saudite. I pyetur nëse SHBA do t’u siguronte sauditëve një traktat mbrojtës dhe kapacitet bërthamor civil, siç ka kërkuar Riadi, Biden tha: “Ne jemi shumë larg nga kjo”.
“Pavarësisht nëse do të siguronim apo jo një mjet me të cilin ata mund të kenë energji bërthamore civile dhe/ose të jenë garantues i sigurisë së tyre – mendoj se kjo është pak larg”, tha Biden.