Më 5 tetor të vitit 1962 në Londër u shfaq premiera e filmit “Dr. No”. Ishte i pari në një seri të gjatë dhe të suksesshme të bazuar në romanet spiune të autorit Ian Fleming.
Duke luajtur rolin kryesor, Agent 007, ishte një aktor i panjohur, Sean Connery.
Në film, fillimisht njihemi me personazhin e tij teksa ai ulet në një kazino përballë një gruaje tërheqëse, e cila do të hedhë kumar pasurinë e saj. Kur ajo pyet 007 emrin e tij, kamera i drejtohet Bondit duke ndezur një cigare. Me një vështrim të përvëluar në sy, ai shqipton fjalët legjendare: “Bond, James Bond”.
Menjëherë pas kësaj në film, 007 merr një detyrë për të fluturuar në Xhamajka dhe për të hetuar vrasjen e një agjenti tjetër M16. Ai përfundimisht gjurmon një shkencëtar kriminal kinezo-gjerman, i cili është i vendosur të shkatërrojë programin hapësinor të ShBA-së dhe të arrijë dominimin e botës.
Nuk ka të bëjë me Lindjen apo Perëndimin, i thotë Dr. No Bond-it kur e pyet, të dyja janë thjesht pika të busullës, njëra është po aq budallallëk sa tjetra.
Në parim, kjo histori është baza e të 25 filmave të James Bond. Kudo që është keqbërësi “Villain”, si në Dr. No, Blofeld, Goldfinger apo Le Chiffre, ata të gjithë synojnë një gjë, dominimin e botës. Por për ta bërë këtë, ata duhet të kalojnë James Bondin, të shtënat me armë dhe skenat e egra të ndjekjes në mënyrë të pashmangshme prishin planet e tyre.
Një problem “burrërie” nga rikrijimet James Bond
Edhe pse shumë forume fansash e konsiderojnë “Dr. No” si një nga filmat më të mirë të Bond-it, filmi nuk do të bëhej kurrë në të njëjtën mënyrë sot.
Së pari, mund të shkruhen libra të tërë për seksizmin dhe “burrërinë” e kudondodhur që personazhi James Bond ka shfaqur gjatë dekadave.
Sigurisht që do të duhej të kishte një kapitull voluminoz kushtuar grave në filmat e tij, të cilat zakonisht portretizohen si naive, duke u futur me dëshirë në krahët e Bond, duke kërkuar mbrojtje.
Ndonjëherë ato janë antagoniste femra të sofistikuara që humbasin kontrollin nga mendimi për të hipur në shtrat me agjentin sekret.
Edhe nëse është mik i armikut, çdo film kishte të paktën një “vajzë Bond”, dhe shpesh më shumë, gjithsej 60 interesa dashurie janë shfaqur në filma.
Emrat e tyre, si “Honey” ose “Pussy Galore” nuk do të ishin kurrë të pranueshëm sot.
Në dekadat e fundit, rolet e femrave në filmat e Bond-it kanë ndryshuar, ashtu si edhe vetë Bond.
Në pesë filmat e fundit në të cilët Daniel Craig ka luajtur Bondin, ai shihet si një burrë i ashpër nga jashtë dhe i butë nga brenda, që nuk është gjithmonë me fat me femrat.
Përveç portretizimit të femrave në ekran, në “Dr. No” ka edhe plot detaje të tjera që nuk i kanë rezistuar aspak kohës, shkruan DW.
Zgjedhje të diskutueshme të stilit të jetesës
Një shenjë tjetër ndryshimi në filmin e vitit 1962 është se të gjithë pinë duhan, që është jo sipas standardeve të sotme të Hollivudit. Cigaret gjenden kudo në filmin e vjetër, nga kazinoja te bari i hotelit, madje edhe te dhoma e gjumit.
Pirja e duhanit ishte e zakonshme në ShBA në vitet 1970, kështu që natyrisht kjo u shfaq në ekranin e argjendtë. Në serialet televizive të viteve 1970, si “Space: 1999” ku njerëzit madje u përshkruan duke pirë duhan në hënë, por deri në vitet 2000, pirja e duhanit ishte kryesisht e ndaluar në shumë pjesë të botës për shkak të rreziqeve të tij për shëndetin.
Te “Dr.No” mund të vërehet edhe se pak njerëz janë të lidhur me rripat e sigurimit. Kur Bond niset me makinën e tij sportive për të vizituar një grua, ai ndiqet dhe pason një skenë ndjekjeje. Bond, veçanërisht, nuk ka vendosur rripin e sigurimit.
Ndjekësit e tij përfundimisht duke vozitur kanë rënë nga një shpat dhe vdesin, natyrisht, në fund të fundit, ata nuk kanë vendosur as rripat e sigurimit dhe makinat nuk kishin airbag në atë kohë. Automjeti shpërthen, duke bërë që 007 të thotë: “Ata padyshim ishin me nxitim për të shkuar në funeralin e tyre.”
Pse të gjitha sekretaret janë gra?
Në filmat më të vjetër të Bond-it, të gjitha sekretaret dhe recepsionistët luhen nga gratë aktore, të cilat në vitet 1960 konsideroheshin si punë standarde të femrave.
Qofshin flokëkuqe, bjonde apo brune, sekretaret janë objektivat e preferuar të Bond-it për t’u bërë të dashurat e tij, dhe të gjitha janë të ndjeshme ndaj hijeshisë së tij.
Në shumicën e filmave të Bond-it, agjenti ka një tension romantik me Moneypenny, sekretaren e shefit të tij, diçka që nuk ishte përshkruar në librat origjinalë.
Në filmin “Skyfall” të vitit 2012, Moneypenny-t iu dha emri “Eva”, dhe më në fund mësojmë historinë e saj. Në këtë film, ajo nuk është më një sekretare e pashpresë në dashuri, por një agjente e stërvitur, e cila qëllon aksidentalisht Bondin dhe ricaktohet në detyrën e tavolinës si ndëshkim.
Në çdo rast, tani titulli i punës së Moneypenny-t do të ishte “Menaxheri i Zyrës” ose “Asistent Ekzekutiv” dhe jo “Sekretar”.
Zgjedhje të pahijshme për tu prodhuar
Në film, Dr. No i thotë James Bond-it se ai është fëmija i një misionari britanik dhe një gruaje kineze nga një familje e mirë. Megjithatë, personazhi portretizohet nga aktori kanadez Joseph Wiseman, i cili është grimuar për t’i bërë sytë e tij të duken më “aziatikë”.
Ndërsa, dikur ishte normë në filma të tillë të kishte personazhe të Azisë Lindore të luajtura nga aktorë të bardhë, sot këto raste të “fytyrës së verdhë” janë të neveritshme, ashtu siç do të ishte të vishje fytyrën e zezë, duke vendosur grim të zi në lëkurë për të portretizuar një person me ngjyrë.
Nëse do të kishte një ribërje të “Dr. No” në të ardhmen, një aktor kinez do të kishte më shumë gjasa ta luante këtë rol.
Trashëgimia koloniale
Në film, xhamajkanët e zinj i quajnë anglezët e bardhë “kapiten”.
Kur u xhirua filmi, Xhamajka ishte ende një koloni e kurorës britanike. Ajo fitoi pavarësinë deri në gusht të vitit 1962, dy muaj para se të dilte “Dr. No”. Ata ende trajtohen si qytetarë të dorës së dytë për sa i përket gjuhës së përdorur në film.
Në versionin e dubluar gjermanisht, për shembull, xhamajkanët e zinj trajtohen si “vendas”, gjuhë e cila konsiderohet shumë diskriminuese sot.
Dhe ka një ndryshim të fundit që duhet bërë: Në Ambasadën Britanike në Xhamajka ka një portret të një mbretëreshe të re Elizabeth .
Në filmin e ardhshëm të James Bond, nëse do të kishte një të tillë, një fotografi e mbretit Charles III do të varej në vend të saj.