Është koha për të rimenduar “marrëdhëniet speciale” SHBA-Izrael

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përballet me një seancë të përbashkët të Kongresit, Uashingtoni më në fund duhet të përballet me realitetin: përqafimi i tij i prerë i luftës së Izraelit në Gaza nuk është duke avancuar interesat e SHBA-së apo promovimin e stabilitetit rajonal – për të mos thënë asgjë për numrin e madh njerëzor.

Në fakt, po bën të kundërtën. Për sa kohë që Uashingtoni refuzon të ndryshojë kursin, SHBA do të vazhdojë të përballet me probleme të mëdha që janë produkt i politikave të veta.

Netanyahu mbetet i lidhur me idenë se ushtria izraelite mund të arrijë qëllimin e tij për të zhdukur Hamasin në Gaza. Por, siç pranoi kohët e fundit zëdhënësi i IDF-së, Daniel Hagari , “kushdo që mendon se ne mund ta eliminojmë Hamasin e ka gabim”.

Në fushën ushtarake, grupi ruan kapacitetin operacional dhe vazhdon të luftojë në zonat e Gazës ku më parë Izraeli pretendonte se Hamasi ishte eliminuar. Inteligjenca amerikane vlerëson se vetëm 30-35% e krahut ushtarak të Hamasit janë vrarë që nga 7 tetori, ndërsa pretendon se ka rekrutuar mijëra vullnetarë të rinj gjatë rrjedhës së luftës. Hamasi gjithashtu mbetet thellësisht i ngulitur në strukturën politike të Gazës.

Izraeli mund të degradojë aftësitë e Hamasit dhe të vrasë liderët e tyre, por pa një rrugë drejt një zgjidhjeje të besueshme politike, militantët palestinezë do të vazhdojnë.

Fatkeqësisht, nuk ka asnjë shenjë për një zgjidhje të tillë. Plani i dukshëm i Netanyahut që ecën përpara është pushtimi i pacaktuar ushtarak i enklavës dhe parlamenti i Izraelit kohët e fundit miratoi një mocion – me mbështetje dërrmuese – duke hedhur poshtë shtetësinë palestineze, edhe nëse është pjesë e një marrëveshjeje të negociuar me Izraelin. Kjo është një recetë për dhunë të pafund.

Ndërkohë, masakra që Uashingtoni po subvencionon në Gaza po dëmton seriozisht pozitën globale të Amerikës. Siç u frikësuan shumë pas sulmit të Hamasit të 7 tetorit, lufta ka shkuar shumë përtej parandalimit dhe vetëmbrojtjes, duke tërhequr analogji me reagimin e SHBA-së ndaj 11 shtatorit. Fushata e Izraelit po mbjell gjithashtu farat e trazirave të ardhshme duke vrarë mijëra civilë të pafajshëm, duke dëmtuar infrastrukturën e Gazës dhe duke prodhuar zi buke. Efektet e kësaj lufte do të mundojnë Gazën për breza të tërë dhe përfshirja e Uashingtonit, më kritike sigurimi i armëve përgjegjëse për pjesën më të madhe të vrasjeve, bën një tallje me pretendimin e SHBA-së për të udhëhequr një lidership ndërkombëtar “liberal” ose “të bazuar në rregulla”.

Së fundi, ka një shans në rritje për përshkallëzim rajonal dhe përfshirje më të thellë të drejtpërdrejtë të SHBA-së. Lufta tashmë ka shkaktuar një valë përshkallëzimi rajonal nga Libani në Siri , Irak, Jemen dhe drejtpërdrejt midis Izraelit dhe Iranit.

Izraeli dhe Hezbollahu janë veçanërisht afër një lufte shkatërruese. Kryetari i Shtabit të Përbashkët të SHBA-së, CQ Brown, kohët e fundit paralajmëroi se Irani ka të ngjarë të sigurojë ndihmë të konsiderueshme për Hezbollahun, i cili ka një arsenal të madh raketash që mund të depërtojnë thellë në Izrael, dhe se forcat amerikane në rajon mund të tërhiqen në atë konflikt. Një luftë e tillë është mallkim për interesat e SHBA-së dhe stabilitetin e Lindjes së Mesme. Rreziqet e luftës rajonale – dhe përfshirja e drejtpërdrejtë e SHBA – do të mbeten të larta për sa kohë që fushata e Izraelit në Gaza të vazhdojë.

Pa ndërhyrje të drejtpërdrejtë ushtarake, SHBA-ja ka hedhur peshën e plotë të fuqisë së saj politike, ekonomike dhe ushtarake pas Izraelit. Duke hedhur veto të shumta në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, duke miratuar më shumë se 100 transferta armësh me vlerë mbi 41 miliardë dollarë, duke kaluar afërsisht 15 miliardë dollarë ndihmë ushtarake shtesë dhe duke mbikëqyrur një ngritje masive ushtarake të SHBA-së në Lindjen e Mesme, administrata e Biden ka vendosur SHBA-në në qendra e luftës së Izraelit në Gaza.

Politika e jashtme amerikane në Lindjen e Mesme ka qenë jofunksionale për dekada dhe marrëdhënia e çekuilibruar midis SHBA-së dhe Izraelit është në thelb të asaj strategjie rajonale me të meta. Përqafimi refleksiv i Izraelit nga Uashingtoni e ka dëmtuar aftësinë e tij për të menduar qartë për Lindjen e Mesme – një rajon me rëndësi strategjike të kufizuar për SHBA-në, duke pasur parasysh pavarësinë energjetike të Amerikës. Në një kohë kur SHBA e gjen veten të tej zgjatur jashtë vendit dhe duke u përballur me telashe serioze politike dhe ekonomike brenda vendit, Uashingtoni po e ndjek Izraelin më thellë në humnerë.

A ka ndonjë copëz shprese? Pasi Biden u largua nga gara presidenciale, Kamala Harris është tani kryesuesja demokrate dhe ka një mundësi për të ndryshuar kursin për Izraelin dhe Gazën. Edhe pse Harris i ka kërkuar Izraelit të bëjë më shumë për të trajtuar “shkallën e madhe të vuajtjeve” në Gaza, ajo ka mbetur e palëkundur në mbështetjen e saj ndaj Izraelit – njësoj si Biden. Retorika pa ndryshim të politikës nuk është e mjaftueshme. Për më tepër, një fitore e Trumpit ka të ngjarë të mos ofrojë lehtësim duke pasur parasysh mbështetjen e tij të fortë për Tel Aviv dhe komentet se ai do ta linte Izraelin të “mbaronte punën” në Gaza.

Megjithëse e ardhmja e Shtëpisë së Bardhë është e pasigurt, duhet të jetë plotësisht e qartë për të gjithë se duke vazhduar të subvencionojë luftën e Izraelit në Gaza, SHBA-të po e vendosin veten dhe Lindjen e Mesme për katastrofë. Uashingtoni duhet t’i japë fund mbështetjes së tij dypartiake për Izraelin dhe të çlirohet nga kjo tragjedi./TIME

Të fundit nga rubrika