Në rastin e parë të këtij lloji, një gjykatë kineze ka vendosur kundër një gruaje të pamartuar që paditi një spital që refuzoi t’i ngrinte vezët e saj, duke ndezur një debat mbi barazinë gjinore në vend.
Xu Zaozao ishte 30 vjeçe dhe e pamartuar në vitin 2018, kur një mjeke në Spitalin Obstetrikë dhe Gjinekologjik të Pekinit në Universitetin Mjekësor Capital refuzoi t’i ngrinte vezët e saj, një procedurë që është e ndaluar në Kinë për gratë beqare.
Xu, e cila thotë se doktori i tha asaj të martohej dhe të bënte fëmijë në vend të kësaj, paditi spitalin duke argumentuar se vendimi ishte i padrejtë.
Gjykata Popullore e Qarkut Chaoyang vendosi kundër saj më 22 korrik të këtij viti, duke thënë se spitali kishte pasur të drejtë që e refuzoi kërkesën duke shkatërruar shpresat e saj dhe duke ndezur argumentet e mediave sociale nëse ligjet rreth riprodhimit të asistuar diskriminojnë gratë beqare.
Rregullat e nxjerra nga Komisioni Kombëtar i Shëndetit i Kinës në fillim të viteve 2000 i lejojnë meshkujt beqarë të ngrijnë spermën e tyre, por i pengojnë femrat beqare të ngrijnë vezët e tyre.
Shumë njerëz reaguan me zemërim ndaj vendimit kundër Xu.
“Një grua e vetme nuk mund të ngrijë (vezët e saj) por një mashkulli i vetëm lejohet të ngrijë (spermën e tij)? Çfarë standardi i dyfishtë!” tha një përdorues.
Një tjetër tha: “Pse gratë nuk mund të ngrijnë vezët e tyre? Pse burrat mund të ruajnë spermën e tyre? Është e vështirë për gratë të mbesin shtatzënë pas moshës 40 vjeçare.”
Zyrtarët shëndetësorë e kanë mbrojtur politikën duke pretenduar se mbledhja e vezëve, në krahasim me mbledhjen e spermës dhe lindja në moshë më të madhe përfshin rreziqe shëndetësore, arsye të cilat njëherësh, komisioni shëndetësor i përmend si justifikim për ndalimin.
Ndërsa procesi i zakonshëm për nxjerrjen e spermës është relativisht i thjeshtë dhe rrallë përfshin kirurgji, ngrirja e vezëve kërkon injeksione hormonale dhe një procedurë të marrjes së vezëve që kryhet nën anestezi.
Megjithatë, disa ekspertë në Kinë kanë argumentuar se procedura, e cila praktikohet gjerësisht në mbarë botën, nuk është më e rrezikshme për një grua beqare sesa ajo e martuar dhe pyesin nëse rreziqet e përmendura në rregulloret aktuale e justifikojnë ndalimin.
Në një artikull të rishikuar të vitit 2015, Sun Xiaoxi, zëvendësdrejtor i Institutit të Gjenetikës dhe IVF në Spitalin Obstetrikë dhe Gjinekologjik të Universitetit Fudan, tha se rreziqet që lidhen me ngrirjen e vezëve ishin “ngjarje me probabilitet të vogël”.
Problemet e popullsisë së Kinës
Rasti vjen në mes të një krize demografike në rritje që ka parë që autoritetet të rritin përpjekjet për të inkurajuar çiftet të kenë më shumë fëmijë duke përfshirë heqjen e politikës së diskutueshme të Kinës për një fëmijë në 2015 dhe vitin e kaluar, duke lejuar familjet të kenë tre fëmijë.
Këto përpjekje kanë hasur me sukses të kufizuar, duke theksuar pabarazinë gjinore dhe presionet ekonomike me të cilat përballen familjet në Kinë.
Ndërsa ndalimi i ngrirjes së vezëve mund të duket në kundërshtim me shtytjen e qeverisë kineze për të rritur shkallën e lindjeve, një pjesë e rezervës së autoriteteve për të lejuar procedurën për gratë beqare është se ato e shohin ngrirjen e vezëve si një mënyrë për të vonuar shtatzëninë në vend që ta lehtësojnë atë.
Një njoftim zyrtar vitin e kaluar nga Komisioni Kombëtar i Shëndetit i Kinës renditi disa arsye mjekësore dhe etike pse ndalimi duhet të qëndrojë, duke përfshirë se ai mund t’u japë grave shpresë të rreme për të vonuar planet e tyre të riprodhimit.
Por avokatët kanë folur në favor të heqjes së ndalimit si një çështje e të drejtave të grave, mes një debati më të madh rreth barazisë gjinore që është rritur në Kinë gjatë viteve të fundit. Të tjerë vënë në dyshim idenë se teknologjia do të kishte një ndikim negativ në nivelet e lindjeve.
Në një punim të marsit 2021, Huang Wenzheng, një studiues i vjetër i specializuar në studimet demografike në qendrën për Kinën dhe Globalizimin, argumentoi se lejimi i ngrirjes së vezëve për gratë e pamartuara mbi 35 vjeç mund të ndihmojë në rritjen e popullsisë kineze.
“Këto gra mund të humbasin mundësinë për të mbetur shtatzënë pa akses në këtë teknologji,” shkroi ai.
Xu thotë se do të vazhdojë të luftojë për ndryshim.
Pas vendimit të gjykatës, ajo u zotua të apelojë vendimin, raportoi gazeta shtetërore “The Paper”, transmeton “CNN“.
“Ky vendimi nga gjykata mund të mos duket shumë mbështetës… por kërkon kohë për ndryshim,” tha Xu.