Finalja e Kupës së Botës këtë të diel është e 22-ta në historinë e kompeticionit, me Argjentinën që përballet me Francën në stadiumin Lusail në Katar. Kjo është finalja e gjashtë e Argjentinës dhe e katërta e Francës.
Franca shkon në Kupën e Botës të Katarit si kampione në fuqi, pasi e ka fituar turneun për herë të dytë në vitin 2018.
Brazili është skuadra më e suksesshme në historinë e Kupës së Botës, pasi ka fituar pesë herë titullin.
Portali Dukagjini ka realizuar një përmbledhje të 21 edicioneve të mëparshme që janë zhvilluar në Kupën e Botës, duke zgjedhur disa nga momentet më të paharrueshme dhe më të diskutueshme, si dhe kryesoren fituesit e çdo Kampionati Botëror që para 92 vjetëve.
Uruguai 1930, 30 korrik
Uruguai nikoqire mposhti Argjentinën 4-2.
Vetëm 13 skuadra morën pjesë në Kupën e Botës përuruese, me shtatë nga Amerika e Jugut një pjesëmarrje e dobët që pasqyronte vështirësinë e udhëtimit në Amerikën e Jugut në vitet ’30 dhe krizën ekonomike globale.
Uruguai pritës mundi fqinjët Argjentinën para 68 mijë e 346 tifozëve në Estadio Centenario në Montevideo, duke u rikthyer nga 2-1 në pjesën e parë. Megjithatë, ishte Guillermo Stabile i Argjentinës që ishte golashënuesi më i mirë me tetë gola.
Itali 1934, 10 qershor
Italia nikoqire mposhti Çekosllovakinë 2-1.
Ky ishte Botërori i parë që kërkonte kualifikimin e ekipeve për të marrë pjesë. Ekipi fitues italian konsiderohet ende një nga më të mirët në historinë e vendit.
Pasi mposhti Austrinë 1-0 në gjysmëfinalen e tyre, skuadrës së Italisë iu desh koha shtesë për të mposhtur Çekosllovakinënë finale, duke dalë triumfues me rezultat 2-1 falë fituesit të minutës së 95-të të Angelo Schiavio, përballë 55 mijë njerëzve në Stadio Nazionale në Romë.
Itali 1938, 19 qershor
Italia mposhti Hungarinë me rezultat 4-2 në Francë.
Mes kërcënimit të konfliktit në fillimin e Luftës së Dytë Botërore, tensionet ishin të larta në fushë. Gjermania naziste e kishte aneksuar Austrinë vetëm disa muaj përpara fillimit të turneut dhe skuadra italiane kishte veshur këmisha të zeza dhe bëri përshëndetje fashiste përpara fillimit të ndeshjes në çerekfinale kundër Francës.
Italia e mposhti Hungarinë 4-2 në Stade Olympique de Colombes në finale.
Kampionati Botëror i treti me radhë, nuk nisi pas katër vjete ashtu siç ishte e paraparë, pasi pushtimi i Hitlerit ndaj Polonisë në shtator 1939, e shtyu Britaninë e Madhe dhe Francën t’i shpallnin luftë Gjermanisë, duke shënuar fillimin e Luftës së Dytë Botërore.
Lufta e Dytë Botërore, ishte një luftë e madhe që zgjati nga viti 1939 deri në vitin 1945. Ajo përfshiu shumicën dërrmuese të vendeve të botës – duke përfshirë të gjitha fuqitë e mëdha – duke formuar dy aleanca të kundërta ushtarake, aleatët dhe fuqitë e Boshtit.
Uruguai 1950, 16 korrik
Uruguai mposhti nikoqiren, Brazilin 2-1
Pas Luftës së Dytë Botërore, Kupa e Botës FIFA 1950 ishte një ngjarje shumë e madhe futbolli për të gjithë botën, veçanërisht për adhuruesit e futbollit. Uruguai fitoi Kupën e Botës FIFA në vitin 1950, duke mundur Brazilin në Rio de Zhaneiro më 16 korrik.
Ky ishte i vetmi turne që nuk u vendos nga një finale me një ndeshje, me lojën vendimtare që merrte pjesë gjatë grupit me katër ekipe në raundin e fundit.
Uruguai mori Kupën e dytë të Botës para 173 mijë e 850 tifozëve – frekuentimi më i madh në çdo ndeshje futbolli ndonjëherë – në Maracana në Rio de Janeiro, duke mposhtur favoritët e rëndë Brazilin, në një ndeshje që u bë e njohur si Maracanaco. Brazilit i nevojitej vetëm një barazim për të siguruar titullin, por nuk arriti.
Për humbjen u fajësua portieri Moacir Barbosa, pasi ishte jashtë pozicionit kur Alcides Ghiggia shënoi golin e fitores.
Gjermania Perëndimore 1954, 4 korrik
Gjermania Perëndimore ka mposhtur 3-2 Hungarinë në Zvicër.
E përshkruar si “Mrekullia e Bernës”, finalja konsiderohet si një nga arritjet më të mira në historinë e sportit gjerman, pasi Gjermania Perëndimore nuk kishte një ekip profesionist në atë kohë. Hungaria kaloi 2-0 brenda tetë minutave të para, përpara se Gjermania të tërhiqte një në minutën e 10-të, dhe më pas të barazonte me Helmut Rahn tetë minuta më vonë.
Rahn vazhdoi të shënonte golin e fitores gjashtë minuta më vonë për t’i dhënë Gjermanisë Perëndimore titullin e tyre të parë në stadiumin Wankdorf në Bernë. Mbetet i vetmi rast i fitimit të Kupës nga futbollistët amatorë.
Brazili 1958, 29 qershor
Brazili mposhti nikoqiren e Kampionatit Botëror, Suedinë me rezultat 5-2.
Një 17-vjeçar, Pele, bëri debutimin e tij në skenën botërore, teksa Brazili mori titullin e parë. Pele shënoi dy gola në finale kundër Suedisë mikpritëse për ta çuar numrin total të golave në gjashtë gola për turneun, megjithëse ai ishte disi larg 13 golave të Just Fontaine.
Brazili 1962, 17 qershor
Brazili mposhti Çekosllovakinë 3-1, në kryeqytetin e Kilit.
Dhuna mes lojtarëve prishi turneun, me ndeshjen e raundit të parë mes Kilit dhe Italisë, e njohur si “Beteja e Santiagos”, në të cilën, u kërkua katër herë ndërhyrja e policisë.
Finalja u luajt në Estadio Nacional në Santiago para 68 mijë e 679 tifozëve. Çekosllovakia kaloi në epërsi të hershme përmes Josef Masopust, por Brazili u kundërpërgjigj me tre gola të tjerë pa përgjigje për t’u bërë – deri tani – skuadra e vetme që mbrojti me sukses Kupën e Botës.
Anglia 1966, 30 korrik
Anglia nikoqire mposhti Gjermaninë Perëndimore 4-2.
Një finale e famshme për shumë arsye, jo më pak se hat-triku i Geoff Hurst (deri më tani i vetmi shembull në një finale të Kupës së Botës) dhe një dhënie e diskutueshme e golit të dytë të Hurst.
Loja ishte e barabartë në kohën e plotë, por më pas dy gola të Hurst vulosën fitoren për triumfin e vetëm të Anglisë në Kupën e Botës.
Brazili 1970, 21 qershor
Brazili mposhti Italinë 4-1, në Meksikë.
Brazili mori titullin e tretë në katër turne para 107 mijë e 412 në Estadio Azteca në Mexico City. Pele ishte sërish në listën e rezultateve, së bashku me Gerson, Jairzinho dhe Carlos Alberto.
Si fitues për herë të tretë të Kupës së Botës, Brazili u lejua të mbante përgjithmonë trofeun Jules Rimet, pasi kishte arritur një rekord të përsosur fitoresh në të gjashtë ndeshjet në finale, si dhe duke fituar të gjitha ndeshjet kualifikuese.
Gjermania Perëndimore 1974, 7 korrik
Gjermania Perëndimore nikoqire mposhti Holandën, me rezultat 2-1.
Holanda kaloi në epërsi të hershme me penalltinë e Johan Neeskens, megjithëse Gjermania barazoi me një penallti të sajën përpara se të kalonte në avantazh me Gerd Müller pak para pjesës së parë.
Synimi i Müller ishte vendimtar pasi Gjermania Perëndimore mori titullin e dytë para 75 mijë e 200 në Olympiastadion të Mynihut.
Kjo ishte gjithashtu hera e parë që u shpërblye trofeu aktual i Kupës së Botës FIFA, krijuar nga skulptori italian, Silvio Gazzaniga.
Argjentina 1978, 25 qershor
Argjentina nikoqire mposhti Holandën, me rezultat 3-1.
Ishte disfatë në finale të njëpasnjëshme për holandezët, të cilët këtë herë iu nënshtruan Argjentinës. Në këtë rast, megjithatë, ndeshja shkoi në kohën shtesë, pasi Dick Nanninga shënoi golin e vonuar të barazimit për Holandën në përgjigje të golit hapës të Mario Kempes.
Një gol tjetër nga Kempes dhe një i tretë nga Daniel Bertoni siguruan një trofe të parë për Argjentinën – dhe hera e pestë që një ekip fitoi turneun e tyre në shtëpi – përballë 71 mijë e 483 golave në Estadio Monumental në Buenos Aires.
Italia 1982, 11 korrik
Italia mposhti Gjermaninë Perëndimore 3-1, në Spanjë.
Italia mori Kupën e tretë të Botës – dhe e para në 44 vjet – me tre gola në një periudhë 24-minutëshe në pjesën e dytë për të vrarë lojën. Golat erdhën përmes Paolo Rossi, Marco Tardelli dhe Alessandro Altobelli përpara se Paul Breitner të shënonte për gjermanoperëndimorët.
Argjentina 1986, 29 qershor
Argjentina mposhti Gjermaninë Perëndimore 3-2 në Meksikë.
E udhëhequr nga 25-vjeçari Maradona, Argjentina lundroi në finale – me golin e dorës së Zotit që zgjati si një nga momentet më famëkeqe të futbollit.
Maradona nuk shënoi në finale, megjithëse Argjentina udhëhoqi 1-0 në pjesën e parë me një goditje me kokë Jose Luis Brown. Jorge Valdano dyfishoi epërsinë e argjentinasit përpara se Karl-Heinz Rummenigge të kundërpërgjigjet dhe Rudi Völler të barazojë në minutën e 81-të.
Barazimi i tyre ishte jetëshkurtër, megjithatë me Jorge Burrachaga që riktheu avantazhin e Argjentinës tre minuta më vonë, me golin e fitores për t’i siguruar Argjentinës titullin e dytë dhe më të fundit përpara një numri befasues 114 mijë e 600 në Estadio Azteca.
Gjermania Perëndimore 1990, 8 korrik
Gjermania Perëndimore mposhti Argjentinën 1-0 në Itali.
Duke pasur parasysh festimet relative të golave të finaleve të fundit, ky edicion pa vetëm një gol të vetëm të shënuar, pasi penalltia në minutën e 85-të të Andreas Brehme ishte e mjaftueshme për ta ndaluar Argjentinën të mbronte titullin e saj dhe të hakmerrej për humbjen e saj katër vjet më parë.
Loja ishte e paqëndrueshme dhe e karakterizuar nga futbolli cinik nga argjentinasit. Argjentina e mbylli ndeshjen me nëntë lojtarë pasi Gustavo Dezotti dhe Pedro Monzon u përjashtuan të dy.
Brazili 1994, 17 korrik
Brazili mundi Italinë 3-2 me penallti në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Finalja e parë e Kupës së Botës pa gola dhe gjithashtu hera e parë që finalja u vendos me penallti, Brazili mori titullin e katërt.
Në goditjen vendimtare, dy penalltitë e para u humbën – Marcio Santos për Brazilin dhe Franco Baresi për Italinë – por Brazili më pas shënoi tre të tjerat, me Daniele Massaro që humbi të katërtën e Italisë. Roberto Baggio kishte nevojë të shënonte për të mbajtur Italinë në garë, por gjuajtja e tij ishte mbi traversë.
Franca 1998, 12 korrik
Franca nikoqire mundi Brazilin, me rezultat 3-0.
Franca mori trofeun e saj të parë, duke mposhtur 3-0 kampionët në fuqi Brazilin në Stade de France. Pjesa më e madhe e bisedave në orët para ndeshjes ishte për sulmuesin yll Ronaldo – i cili u nderua me Topin e Artë si lojtari i turneut – që u la jashtë formacionit fillestar. Ai u rikthye më vonë në 11-shen fillestare para fillimit.
Megjithatë, ai bëri pak ndryshim pasi Franca doli fituese e rehatshme, falë dy golave të Zinedine Zidane dhe një të Emmanuel Petit. Pavarësisht disa rasteve, Brazili dështoi të shënonte, pas përjashtimit të Marcel Desailly në minutën e 68-të.
Brazili 2002, 30 qershor
Brazili mundi Gjermaninë 2-0 në Koren e Jugut në Japoni.
Ronaldo u rikthye nga zhgënjimi i finales së tij debutuese në 1998, megjithatë për të luajtur një rol kryesor në finalen e vitit 2002.
Dy golat e tij në pjesën e dytë i dhanë fund shpresave të Gjermanisë për të fituar një kampionat të parë që nga konkurrimi nën një flamur dhe gjithashtu i siguruan Brazilit titullin e pestë rekord në Stadiumin Ndërkombëtar në Yokohama.
Italia 2006, 9 korrik
Italia mposhti Francën 5-3 me penallti në Gjermani.
Të dyja skuadrat shënuan në 20 minutat e para, me Francën që kaloi në epërsi në minutën e shtatë me penalltinë e Zinedine Zidane. Italia barazoi 12 minuta më vonë me një goditje me kokë Marco Materazzi – i cili kishte dhënë penalltinë më herët.
Rezultati mbeti 1-1 në fund të kohës shtesë, pa mundur të depërtonte asnjëra palë. Ndoshta momenti më mbresëlënës i finales erdhi kur Zidane u përjashtua nga loja për një goditje me kokë të Materazzi-t jashtë topit me vetëm 10 minuta kohë shtesë.
Ndryshe, nga goditja e tyre e mëparshme nga gjuajtjet në 12 vjet më parë, Italia ishte perfekte në penalltitë e saj, pasi humbja e David Trezeguet ishte vendimtare.
Spanja 2010, 11 korrik
Spanja mposhti Holandën 1-0 në Afrikën e Jugut
Pas dekadash dështimesh, Spanja më në fund arriti në skenën botërore, pas fitores së saj në Euro 2008, me një Kupë Bote të parë. Ndeshja ishte pa gola pas 90 minutash dhe u karakterizua nga një disiplinë e keqe.
Nigel de Jong u ndëshkua, çuditërisht, vetëm për një ndërhyrje të tmerrshme me këmbë të larta ndaj Xabi Alonso, në minutën e 28-të. Ndeshja përfundoi me 14 kartonë të verdhë dhe një të kuq, dhe ishte fituesi i minutës së 116-të të Andrés Iniesta-s që doli vendimtar.
Gjermania 2014, 13 korrik
Gjermania mposhti Argjentinën 1-0 në Brazil
Finalja nuk ishte ndeshja më e paharrueshme që Gjermania luajti në Kupën e Botës 2014. Ky nder i shkon përuljes së tyre 7-1 ndaj Brazilit në gjysmëfinale.
Siç ndodh shpesh, ndeshja e shfaqjes – një revansh i finaleve të 1986 dhe 1990 – nuk arriti të jetojë dramën e asaj që ndodhi më parë, duke përfunduar pa gola pas 90 minutash. Siç ndodhi katër vjet më parë, një gol i vetëm në kohën shtesë, këtë herë nga zëvendësuesi i pjesës së dytë Mario Götze, ishte diferenca.
Titulli i katërt i Gjermanisë u sigurua para 74 mijë e 738 në Maracana, duke i mohuar Lionel Messit një Kupë Bote të parë.
Franca 2018, 15 korrik
Franca mposhti Kroacinë 4-2 në Rusi
Shumë larg mungesës së golave të parë në finalet e fundit, gjashtë golat në kohën normale këtu ishin më të lartat në një finale të Kupës së Botës që nga viti 1958. Një autogol nga Mario Mandzukic në një goditje dënimi i dha Francës epërsinë në minutën e 18-të. përpara një goli të barazimit të Ivan Perisic-it, vendosi nivelet e ekipeve.
Tre gola radhazi të Francës nga Antoine Griezmann, një mahnitës nga Paul Pogba dhe më pas Kylian Mbappé e vendosën barazimin pothuajse pa dyshim. Mandzukic më pas hyri në shënim në fundin e duhur, por ishte shumë pak vonë për finalistët për herë të parë, Kroacinë.
Në fitoren e Francës, Didier Deschamps u bë njeriu i dytë, pas Franz Beckenbauer, që fitoi Kupën e Botës si lojtar ashtu edhe si trajner. Por, a mund të përsëritet një sukses i tillë nga ana e trajnerit francez edhe mbas 4 vjetëve mbetet të shihet në finalen e madhe të Kampionatit Botëror, Katar 2022.