Kur autorja Jessica Knoll shkroi romanin e saj debutues në vitin 2015, “Luckiest Girl Alive”, ajo kurrë nuk e imagjinoi se do të rikthente në një film të madh të Netflix me aktoren e njohur Mila Kunis, dhe t’i rikthente disa zbulime të vështira për të kaluarën e saj.
Libri i Knoll-it rrëfen për TifAni “Ani” FaNelli, një redaktore reviste, jeta e përsosur e të cilës fillon të zbërthehet derisa ajo rishikon traumën e mbijetimit si nga të shtënat në shkollë ashtu edhe nga një sulm i dhunshëm seksual si adoleshente.
Edhe pse romani u botua dy vjet përpara lëvizjes sociale kundër abuzimit seksual “Me Too”, historia e këmbënguljes në thelbin e saj u bë shumë shpejt e rëndësishme te lexuesit.
Filmi “Luckiest Girl Alive” vazhdoi të kryesonte listat si një bestseller dhe publikimi i tij u pasua nga një zbulim thellësisht personal nga vetë Knoll. Në një ese të vitit 2016 për Lenny Letter të Lena Dunham, ajo zbuloi se përdhunimi në grup në qendër të tregimit nuk ishte një vepër fiksioni, e cila ishte frymëzuar nga tregimi i saj.
Pasi eseja e saj u bë virale, Knoll mori një përgjigje dërrmuese nga gratë që i kishin mbijetuar sprovave të ngjashme dhe të tmerrshme. Mesazhet e tyre ndikuan thellësisht autorin.
“Një përvojë e përbashkët është me të vërtetë e fuqishme për të përballuar këtë lloj traume,” ka thënë Knoll. “Ka shumë turp që e rrethon atë, të të bëjnë të ndihesh sikur ke bërë diçka të gabuar, sikur e ke ftuar në një farë mënyre, ose ka pasur diçka te ti që e ka bërë sulmuesin të të zgjedhë. Por kur dëgjon gra nga të gjitha sferat e jetës të thonë: ‘Jo, kjo më ka ndodhur edhe mua’, është vërtet turp”.
Duke shkruar skenarin për adaptimin filmik të “Luckiest Girl Alive”, ku luan Kunis në rolin kryesor dhe Chiara Aurelia si versioni më i ri i personazhit të saj, Knoll reflektoi në udhëtimin e saj.
E frymëzuar nga ngjarjet e jetës së saj që nga viti 2015, ajo vendosi të rishikojë plotësisht fundin e filmit për të pasqyruar shkrimin e saj në esenë e saj dhe duke marrë “kontrollin e plotë të rrëfimit së saj”.
Ndërsa, përfshirja e autorit nuk ishte e kufizuar vetëm në dhomën e shkrimit, ajo ishte e pranishme gjatë gjithë produksionit – veçanërisht për diskutimet rreth xhirimit të skenës grafike të sulmit seksual.
“Ne me të vërtetë kishim nevojë ta bënim siç duhet, në mënyrë që njerëzit të kuptonin thellësitë e zemërimit të Anit,” ka thënë Knoll. “Të mos i shmangesh dhunës së asaj nate, e ndihmon shikuesin të ndjejë ndjeshmërinë se pse është kaq e zemëruar me të gjithë dhe me gjithçka”. Këtu, Knoll hapet për të parë atë skenë rrëqethëse për herë të parë, duke u përpjekur të mos marrë traumat e të tjerëve.
Kanë kaluar shtatë vjet që nga dalja e librit të saj dhe që atëherë ajo ka botuar një ese dhe ka shkruar një skenar për Netflix. Për këtë ajo ka treguar se sa e vështirë ka qenë të rishikoj historinë e saj përsëri.
“Nuk mund ta imagjinoj që të vazhdoj të flas, ose të shkruaj për diçka kaq personale në një forum publik. Secili projekt ka qenë mjaft formues, për sa i përket procesit tim për të pajtuar atë që më ndodhi. Nuk mendoj se kam aq shumë të përbashkëta me versionin tim që shkroi librin, apo edhe esenë. Isha kaq i papërpunuar kur i shkrova ato. Nuk kisha mençurinë apo distancën për të kuptuar jo vetëm atë që më kishte ndodhur, por pse u trajtua ashtu siç ishte”, është shprehur ajo, shkruan revista Elle.
Sipas saj, sulmi më vete nuk ishte pjesa më e keqe, “ishte pasoja si më trajtuan dhe si njerëzit që doja më zhgënjyen. Më duhej ta analizoja vërtet atë në terapi, sepse është shumë komplekse. Por gjithçka që kisha atëherë ishte historia ime, zemërimi dhe dhimbja ime”.
“Tani e kam kuptuar, atë që është e urrej fjalën fuqizim, por kjo është në të vërtetë ajo që më jep lirinë në të gjithë këtë. Është fuqia e njohurive dhe të kuptuarit se si kjo ndikoi tek unë dhe si mund ta ndryshoj sjelljen time në mënyra pozitive. Nuk kisha aftësitë për ta bërë këtë në kohën kur shkrova esenë ose librin. Ndjehem sikur jam zgjuar tani në një mënyrë që nuk isha në atë kohë”.
Ajo është pyetur se si e ka përgatitur vetën për të parë sulmin të rishfaqur në ekran, por, sipas saj vetëm mendimi se aktorët do të duhej ta interpretonin atë skenë ishte shumë ankth për të.
“Sapo ishim në xhirime, u befasova që isha i shqetësuar edhe për aktorët që luanin djemtë që e sulmonin. Nuk e kisha menduar se si mund të ishte potencialisht traumatike dhe e vështirë për ta. Pra, ne kishim shumë masa paraprake në vend për të siguruar komoditetin dhe nivelin e mbrojtjes së të gjithëve për skenën aktuale” ka thënë ajo
“Ishte një përvojë shumë më intensive nga sa e kisha imagjinuar ndonjëherë. Mendova se kisha një ndjenjë lodhjeje në lidhje me të, pothuajse kam shkruar dhe folur për të më parë, dhe nuk më bënte aq të pakëndshme. Por duke e parë atë në ekran më bëri të kuptoj se ka një pjesë e imja që ende normalizon ose minimizon atë që më ndodhi”, ka thënë tutje ajo.
Po ashtu, se edhe sot e kësaj dite ka ndjeshmëri për të gjithë të përfshirë në incident, gjë që nuk është diçka që e ka menduar ndonjëherë se mund ta thoshte shtatë vjet më parë. Por në të njëjtën kohë, ajo di se ky ishte një krim, dhe sipas saj, nuk u trajtua si i tillë.
Libri doli përpara se lëvizja “Me Too” të fitonte vrull në vitin 2017. A e pasqyron filmi në ndonjë mënyrë atë ndryshim kulturor?
“Filmi është vendosur në vitin 2015, gjë që është vërtet e rëndësishme sepse aksionet do të ishin ndryshe nëse do ta tregonim këtë histori pas “Me Too”. Nuk mendoj se ideja që Ani ka kaq frikë të dalë me historinë e saj nuk do të kishte rënë në shoqërinë tonë sot. Ka një tolerancë më të madhe për gratë që dalin përpara dhe tregojnë historitë e tyre tani, ndërsa në vitin 2015, njerëzit mund të më kishin besuar ose jo. Nuk e kishim bërë ende këtë lloj llogarie”.
Në libër nuk është shfaqur biseda se nëse Ani preferon të quhet e mbijetuar apo viktimë, ajo ka treguar se pse ishte e rëndësishme përfshirja e atij dialogu tani.
“Pasi shkrova esenë time në vitin 2016, pashë që njerëzit në internet më quanin të mbijetuar. Nuk e kisha dëgjuar me të vërtetë atë term më parë dhe ishte shumë i bezdisshëm sepse isha sikur, Prit, nuk më trajtuan kurrë si viktimë në kohën kur isha viktimë. Nuk e kam përjetuar atë fazë për të arritur në pikën ku do ta quaja veten të mbijetuar. Unë pata një proces rritjeje të ngecur dhe thjesht doja të isha viktimë për pak kohë. Nuk e kuptova kur më duhej. Por leksiku dhe Twitter e bënë të qartë se këto ishin fjalët që po përdornim tani, dhe se fjala viktimë ishte degraduese. E përshtata gjuhën e turmës nga frika, sepse nuk ndihesha rehat duke e sfiduar atë në atë kohë”.
Në një moment të filmit, një personazh ka kuptuar që Ani “ka marrë pjesë” në sulm, ajo ka rrëfyer se çfarë ka dashur të përcjell me atë skenë.
“Mendoj se me të gjitha llojet e traumave, peizazhi dhe gjuha po evoluojnë vazhdimisht. Në një minutë ju duhet ta thoni këtë, por nëse e thoni këtë minutën tjetër, është ofenduese. Ne nuk duam të krijojmë më shumë dëm, por gjithashtu duhet t’u tregojmë njerëzve hir. Kam punuar shumë për të kuptuar se askush nuk do të jetë aq i lidhur me traumën time sa unë. Njerëzit që duan të jenë aleatë dhe të mbështesin gratë mund të mos e kuptojnë saktësisht, por kjo nuk do të thotë se ata duhet të mërgohen”.
Ajo ka treguar se për të nuk ishte mirë të lexonte vazhdimisht mesazhe të vështira, por i është përgjigjur të gjithëve. “Kam dhënë shumë nga vetja. Nëpërmjet terapisë, kam mësuar të mos minimizoj veten në shërbim të të tjerëve. Kam kuptuar gjithashtu se njerëzit mund të mos presin që unë t’u jap kaq shumë, kjo është një barrë që i vë vetes. Pra, unë nuk e bëj më atë presion të shtuar mbi veten time ku ndihem sikur po i zhgënjej njerëzit nëse nuk përgjigjem”.
“Shpresoj që ta shikojnë shumë meshkuj”, është shprehur Knoll, duke shtuar se ur ishte në turneun e librit, në ngjarje ishin të gjitha gra.
“Një djalë i ri erdhi tek unë, më pyeti nëse ishte gjithmonë kështu dhe unë thashë po. Ai tha: “Vetëm për shkak se protagonistja është femër, kjo nuk do të thotë se meshkujt nuk mund ta shijojnë këtë libër”, ka treguar ajo duke thënë se ishte e mahnitur.
“Shpresoj që tani, shtatë vjet pasi libri doli, burrat do ta shikojnë filmin, do t’i heqin diçka dhe gjithashtu do ta shijojnë këtë personazh femër”.
Sipas saj, personazhi në film është e komplikuar dhe interesante dhe me të meta në të njëjtën mënyrë si personazhet si Tony Soprano dhe Don Draper. “Gratë investohen në histori të dominuara nga meshkujt si Mad Men dhe The Sopranos, dhe do të ishte vërtet interesante nëse burrat do të investoheshin në këtë histori në të njëjtën mënyrë”.
Ndërkaq, filmi më i ri “Luckiest Girl Alive” tashmë ka filluar të transmetohet në Netflix.