Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) ka publikuar raportin “PRIORITETET – që vazhdojnë të mos arrihen”, me mbështjen e Rockefeller Brothers Fund.
Sipas IKD-së, ky raport është rezultat i monitorimit të drejtpërdrejtë që IKD i ka bërë Qeverisë gjatë vitit 2023.
“Kreu i Qeverisë kishte deklaruar se ‘Karakteri i planifikimit tregon për karakterin e qeverisjes’. Por, jostabiliteti i programit legjislativ, i shprehur në ndryshimet e shpeshta të këtij programi, miratimi i projektligjeve jashtë planifikimit dhe moszbatimi i plotë i këtij planifikimi, flasin për dështim të Qeverisë në fushën e planifikimit qeverisës”, ka thënë IKD.
Ky institut thotë se në Programin e Qeverisë së Kosovës për vitin 2021-2025, Qeveria proklamoi synimin për përgjegjshmërinë institucionale në planifikim dhe në zbatim.
“Kjo nuk u reflektua në programin legjislativ, i cili u karakterizua nga mosstabiliteti i tij. Brenda vitit 2023, ky plan u ndryshua plot 7 herë. Kështu, Qeveria më tepër pati ‘planifikim dymujor’ sesa planifikim vjetor legjislativ. Madje, mosstabiliteti i Programit Legjislativ u shfaq menjëherë pas miratimit të tij. Kjo pasi Qeveria e ndryshoi këtë plan vetëm gjashtë ditë pas miratimit të tij”, thuhet në komunikatën për media.
IKD thotë se dështimi për përmbushjen e Agjendës Legjislative të vitit 2022 është bartur edhe në vitin 2023.
“Kjo pasi IKD gjen se 44% e agjendës legjislative për vitin 2023 është bartje e agjendës nga viti 2022. Këtu nuk bëjnë pjesë plot 26 projektligje nga miratimi i të cilave Qeveria u zmbraps në vitin 2023, edhe pse planifikoi që të njëjtat t’i miratojë në vitin 2022. Edhe pse programin legjislativ e miratoi me vonesë, Qeverinë e ka karakterizuar jostabiliteti për t’iu përmbajtur programit legjislativ. Ajo në shtatë raste ndryshoi këtë program dhe përkundër këtyre ndryshimeve ajo nuk arriti ta përmbushë në plotëni programin legjislativ. Kështu, gjatë vitit 2023, Qeveria më tepër pati Agjendë Legjislative “dymujore” sesa vjetore”, thuhet tutje në komunikatë.
“Qeveria e Kosovës, deri në fund të vitit 2023, arriti të realizojë 58% të programit legjislativ. Nga 99 projektligjet e planifikuara, Qeveria i miratoi vetëm 57 prej tyre, përderisa 42 të tjera nuk janë miratuar. Qeveria miratoi edhe 21 projektligje të tjera jashtë planifikimeve në Programin Legjislativ”.
IKD ka theksuar se kjo përqindje ka ardhur si rezultat i ndryshimeve të shumta të Programit Legjislativ.
“Më 8 nëntor kur kaloi më shumë se 83% e vitit nga Programi Legjislativ, u tërhoqën 25 projektligje të pamiratuara, ndërsa 34 projektligjeve iu ndryshua afati. Kjo lëvizje e qeverisë solli këtë rezultat. Kështu, pa këtë ndryshim, përqindja reale e zbatueshmërisë së planit legjislativ është 46%”.
“Në raport me planifikimet sipas afateve të përcaktuara në programin legjislativ, rezulton se nga 57 projektligjet e miratuara: 48 janë miratuar sipas planifikimit, ndërsa 9 projektligje janë miratuar duke mos e respektuar afatin e planifikuar. Kështu, nëse shohim miratimin e Projektligjeve dhe afatit e miratimit të tyre, përballë planifikimit të bërë, atëherë shohim se Qeveria nuk përmbushi plotësisht dhe brenda afateve të parapara në Agjendë Legjislative 84% të Agjendës Legjislative”.
Sipas këtij instituti, pos Agjendës Legjislative, Qeveria ka dështuar të përmbushë planin e saj edhe në raport me miratimin e Koncept Dokumenteve.
Deri në fund të vitit 2023, Qeveria e Kosovës ka miratuar gjithsej 17 koncept-dokumente nga 36 sa kishte planifikuar. Shprehur në përqindje i bie se Qeveria ka përmbushur më pak se 50% të planifikimeve të saja në fushën e miratimit të koncept dokumenteve.
“Sa i përket projektligjeve të miratuara sipas Programit Legjislativ për vitin 2023 dhe të proceduara në Kuvendin e Kosovës, ky i fundit ka arritur të miratojë 34 nga 55 apo 62% e projektligjeve që i kanë plotësuar kushtet për t’u proceduar për miratim në lexim të dytë, që i bie 44% e totalit të ligjeve të dërguara në Qeveri dhe vetëm 34% e Ligjeve të planifikuara në Agjendën Legjislative të Qeverisë për vitin 2023. Siç mund të shihet, mosefikasiteti i Qeverisë ka vazhduar edhe në Kuvendin e Kosovës. Për më tepër, një përqindje e tillë u arrit falë miratimit në lexim të dytë të dhjetë projektligjeve me procedurë të përshpejtuar, duke i shmangur afatet e përcaktuara procedurale”.
Në këtë raport, IKD ka pasqyruar edhe shkeljet Kushtetuese të Qeverisë dhe Kuvendit në ligjbërje, ku në shumë raste, gjetjet e IKD u konfirmuan edhe nga Gjykata Kushtetuese.