Yaryna Arieva dhe Sviatoslav Fursin nuk do të festojnë përvjetorin e parë të martesës këtë të premte.
Çifti ukrainas u martua në ditën kur Rusia nisi një sulm në shkallë të gjerë ndaj vendit të tyre. Një vit më vonë, Ukraina është ende në luftë. Raketat ruse ende po bien nga qielli dhe njerëzit ende po vdesin.
Nuk ka shumë për të festuar, thonë ata. “Ka kaluar një vit dhe të gjitha kujtimet, ato fillojnë të kthehen,” tha Arieva për CNN në shtëpinë e saj dhe të Fursin në Kiev.
Ajo tha se, për muaj të tërë shmangte veshjen e një kostumi që kishte marrë vetëm disa ditë para pushtimit, sepse po i sillte kujtimet e momenteve më të errëta të jetës së saj.
“Nuk janë kujtimet që dëshironi të keni në kokë gjatë gjithë kohës,” tha ajo.
Arieva, 22, dhe Fursin, 25, nxituan të zyrtarizonin martesën në Manastirin e Kupolës së Artë të St. Michael’s më 24 shkurt, muaj përpara martesës së tyre të planifikuar në maj. Ata donin të ishin bashkë, çfarëdo që të vinte më pas.
Vendi është bërë që atëherë një vend i preferuar për t’u vizituar nga personalitete të huaja në udhëtimet e tyre të mbështetjes në Kiev. Së fundmi, presidenti amerikan Joe Biden u fotografua atje me liderin ukrainas, Volodymyr Zelenskyy gjatë vizitës së tij të papritur të hënën.
“Mbaj mend ceremoninë time të dasmës dhe atë ndjenjën e të mosditurit asgjë. Ajo e ardhme e paparashikueshme dhe vërtet e frikshme”, tha Arieva.
Të njëjtën ditë, ata mblodhën armët e tyre dhe u regjistruan si vullnetarë me njësinë e tyre lokale të forcës së mbrojtjes territoriale, degën vullnetare të forcave të armatosura të Ukrainës, të vendosur për të mbrojtur qytetin e tyre. Arieva shërben si këshilltare e zgjedhur e qytetit të Kievit, një pozicion qeveritar i papaguar me kohë të pjesshme që nënkuptonte se asaj iu dha një armë.
Fursin u dërgua menjëherë në vijën e frontit. Ai tha për CNN se pa një autobus plot me vullnetarë dhe thjesht u hodh brenda, i pasigurt se ku po shkonte.
Ai dhe vullnetarë të tjerë po formonin linjën e dytë të mbrojtjes në veri të Kievit, në Irpin , Hostomel dhe zona të tjera që u bënë shpejt fusha beteje kryesore. Më vonë, ai u vu në krye të një grupi prej 10 personash, kryesisht burra të tjerë shumë të rinj. Kualifikimet e tij? Ai ishte i vetmi nga 11 që kishte mbajtur një armë automatike më parë.
Ndërkohë, Arieva ishte kthyer në bazën e njësisë së tyre të mbrojtjes territoriale në Kiev, duke u përpjekur të ofronte ndihmë.
“Natën e parë kur prisja burrin tim, kur ai u nis për në betejën e tij të parë, mendoj se ishte nata më e frikshme e jetës sime, sepse sigurisht që nuk mund ta telefonoja sepse duhej të fikte telefonin”, ajo tha. “Unë nuk isha një besimtare, por në atë moment iu luta të gjithë perëndive që njoh që ai të kthehej i sigurt.”
Fursin vazhdoi të shkonte në misione. Ai kryente kryesisht pika kontrolli dhe formonte një linjë të dytë të mbrojtjes, por e gjeti veten ballë për ballë me trupat ruse disa herë dhe ishte trajnuar për të gjuajtur raketa antitankë. Ai refuzon të hyjë në detaje përtej fjalës se kishte përdorur armët e tij gjatë asaj kohe.
“Na u tha të mos flasim për këtë,” tha ai, transmeton CNN.
Ndërkohë, Arieva punonte në një zyrë të vogël me tetë persona të tjerë, çdo ditë nga ora 7 e mëngjesit deri në 22:00. Kishte tri tavolina të vogla me vend mezi të mjaftueshëm për kompjuterët, e lëre më për njerëzit.
Ata të dy pranojnë se përvoja ishte e vështirë.
“Në ëndrrat tona, kur e imagjinonim, ishim kaq heroikë dhe të fortë. Dhe realiteti ishte që ne laheshim një herë në javë, sepse nuk kishte dushe dhe nuk ishte shumë e këndshme”, tha ajo.
Megjithatë, ata e kujtojnë atë kohë me krenari dhe dashuri.
Kur trupat ruse u tërhoqën nga rajoni i Kievit në fillim të prillit, koha e Arieva dhe Fursin në mbrojtjen territoriale mori fund. Ushtria vendosi se duhej t’i bënte njësitë vullnetare më profesionale dhe vetëm ata me përvojë të mëparshme ushtarake u lejuan të qëndronin.
Fursin dhe Arieva iu kërkua të largoheshin nga forca.
Ata u përpoqën të shijonin gjërat e vogla, si kapuçinoja e parë që nga fillimi i luftës.
“Ishte gjëja më e shijshme. Ajo kapuçino me shkumë, ajo bukuri, ajo shije. Lufta na ka bërë vërtet t’i vlerësojmë gjërat shumë më tepër,” tha ajo.
Për Fursin, pushtimi i vitit të kaluar ishte i dyti i jetës së tij. Ai u rrit në Krime dhe jetonte në gadishullin ukrainas kur Rusia e aneksoi atë me forcë në vitin 2014. Gjyshja e tij ishte shumë e sëmurë për të udhëtuar në atë kohë, kështu që ata qëndruan.
“Më kujtohet se si ka ndryshuar vendi pas kësaj. Ne bënim shaka se shkonim për të fjetur në një vend dhe zgjoheni në një vend tjetër”, tha ai.
Kur familja e Fursin u largua përfundimisht nga Krimea, ata u vendosën në Irpin. Vetëm tri vjet më vonë, shtëpia e tyre u pushtua përsëri nga trupat ruse.
Çifti përshkruan tronditjen e kthimit në Irpin pasi u çlirua në fillim të prillit. Qyteti në veri të Kievit u bë vija e parë gjatë betejës për kryeqytetin. Pikërisht këtu forcat ukrainase arritën të zmbrapsnin sulmin.
Shtëpia e familjes ishte ende në këmbë, por ishte dëmtuar rëndë, me xhamat e thyer dhe gjysmën e ndërtesës të djegur.
Në botën civile, çifti filloi vullnetarizmin, duke sjellë ushqime dhe furnizime bazë në vendbanimet e çliruara në veri të Kievit. Kërkesa ishte aq dërrmuese sa ndonjëherë u duhej të bënin udhëtime të shumta në ditë.
Ajo ende kujton njerëzit që ndanin histori të tmerrshme të jetës nën okupim dhe shpërthyen në lot kur dëgjonin të huajt të flisnin ukrainisht.
“Ishte vërtet … e vështirë edhe të dëgjosh këto histori, dhemb”, tha ajo.
Dalëngadalë, jeta filloi të normalizohej. Ishte pranverë dhe Kievi ishte në lulëzim të plotë. Me të vërtetë ndihej si rinovim, thanë ata.
Ata bënë dasmën e tyre zyrtare në bashkinë e qytetit dhe një festë të vogël në maj, kryesisht për shkak se depozita ishte paguar dhe e pakthyeshme. Arieva më në fund arriti të prezantojë burrin e saj me stërgjyshen e saj 97-vjeçare.
Ata të dy kishin humbur punën e tyre në fillim të pushtimit. Arieva punonte për Komitetin e Votuesve të Ukrainës, një organizatë vëzhguese, dhe Fursin për një kooperativë strehimi në Irpin.
Meqë filluan t’u mbaronin paratë, ata vendosën të fokusoheshin te puna dhe studimet.
Gjatë verës, Fursin më në fund u diplomua nga universiteti. Ai nisi diplomën në Krime, por kur familja e tij u largua nga gadishulli i pushtuar në vitin 2019, ai duhej të fillonte nga e para. Ai tani është duke punuar dhe jashtë në projektet e zhvillimit të softuerit.
Ndërkohë, Arieva vendosi të fokusohet në mësimin e kodimit. Teknologjia është i vetmi sektor që është ende në rritje në Ukrainë, sepse i lejon njerëzit të punojnë nga distanca.
Por plani i tyre për të punuar dhe studiuar nga distanca u rrëzua, kur Rusia nisi një valë sulmesh ndaj infrastrukturës energjetike të Ukrainës në vjeshtë. Puna shpejt po bëhej e pamundur.
“Do të kishim dy orë rrymë, pastaj pesë orë pa rrymë, pastaj tri orë rrymë, ishte vërtet demoralizuese,” tha Arieva.“Gjëja më e keqe për këtë ishte se rrugët nuk ishin të ndriçuara. Dhe jo të gjithë njerëzit përdorin pishtarët e tyre ose kanë xhaketa [reflektuese] për t’u parë në rrugë. Dhe çdo javë shihja një aksident me makinë nga ballkoni im dhe disa njerëz vdisnin”.
Ndërsa Krishtlindjet filluan të afroheshin, çifti, së bashku me familjet e tyre, vendosën të ndryshonin datën kur do të festonin festën e Krishtlindjes.
Familja nuk kishte përhapjen e zakonshme të plotë prej 12 pjatash për darkën e Krishtlindjes, sepse rryma ishte e ndezur vetëm për gjashtë orë atë ditë. Ata gatuan Kutia, vaktin tradicional të Krishtlindjes si qull ukrainas, i cili përbëhet nga grurë ose oriz, rrush i thatë, arra, mjaltë dhe fara lulekuqeje, duke përdorur cilindrin e gazit emergjent.
Me afrimin e përvjetorit të parë të luftës dhe atë të dasmës së tyre, Arieva dhe Fursin po reflektojnë se si i ka ndryshuar viti.
Arieva tha se ajo është një person krejtësisht tjetër.
“U bëra më pak naive dhe më pak fëmijë. Dhe ndoshta më ka bërë pak më të fortë. Sepse ajo që nuk na vret, na bën më të fortë, sigurisht”, tha ajo.
“Ajo që kemi kaluar së bashku, e kuptoj se ne jemi krejtësisht të ndryshëm. Dhe që ne vazhdojmë ta duam njëri-tjetrin, kjo për mua është ndoshta shenja më e madhe se është dashuri e vërtetë”, tha ai.