Komandanti i forcave veri-atlantike të NATO-së në Kosovë, major gjeneral, Özkan Ulutaş, i cili është në krye të KFOR-it në vendin tonë, në një intervistë ekskluzive për Telegrafin, ka folur për gjendjen e sigurisë në Kosovë, e në veçanti për atë në pjesën veriore të vendit.
Komandanti i KFOR-it, që vjen nga shteti i Turqisë, në këtë intervistë ka thënë se situata pas Banjkës është e brishtë, por e qetë.
KFOR-i po monitoron situatën dhe sipas komandantit të saj po fokusohet në disa faktorë kyçë, të cilët i ka përmendur.
Gjeneral Özkan Ulutaş ka folur edhe për rritjen e ushtarëve të KFOR-it në këtë pjesë të vendit dhe rëndësinë e komunikimit me të gjitha palët në Kosovë dhe rajon.
Për më shumë ndiqeni intervistën e plotë.
Telegrafi: Si e vlerësoni situatën e sigurisë në Kosovë, e në veçanti në pjesën veriore të vendit?
Major General Özkan Ulutaş: Në përgjithësi, situata është e qetë, por mbetet e brishtë. Ne jemi duke monitoruar nga afër çdo zhvillim të rëndësishëm të sigurisë në rajon, sepse ndërgjegjësimi i situatës është jetike për ne.
Vlerësimi im i situatës së sigurisë zakonisht fokusohet në disa faktorë kyç:
◼ Stabiliteti dhe siguria: vlerësimi i stabilitetit të përgjithshëm brenda Kosovës, duke përfshirë praninë e çfarëdo tensioni që ndikon në një mjedis të sigurt për të gjitha komunitetet;
◼ Liria e lëvizjes: monitorimi dhe sigurimi i lirisë së lëvizjes, që është një aspekt kritik i situatës së sigurisë dhe një mandat thelbësor i KFOR-it;
◼ Incidentet e sigurisë: monitorimi dhe reagimi ndaj çdo incidenti të sigurisë që mund të ndodhë, duke vlerësuar ndikimin e tyre të mundshëm në mjedisin e përgjithshëm të sigurisë;
◼ Bashkëpunimi me aktorët rajonalë dhe institucionet vendore: niveli i bashkëpunimit dhe dialogut në mes të KFOR-it dhe institucioneve vendore, si dhe shefit të Mbrojtjes së Serbisë, pasi ky është vendimtar për ruajtjen e paqes dhe sigurisë.
KFOR-i ka një prani të shkathët, fleksibile dhe të dukshme në mbarë Kosovën dhe ne mbetemi të fokusuar në zbatimin e përditshëm të misionit tonë të mandatuar nga OKB-ja. Ne vazhdojmë të ofrojmë një mjedis të sigurt për të gjitha komunitetet që jetojnë në Kosovë dhe lirinë e lëvizjes, në çdo kohë dhe në mënyrë të paanshme. KFOR-i është reaguesi i tretë i sigurisë, pas Policisë së Kosovës dhe misionit të BE-së për Sundimin e Ligjit (EULEX), përkatësisht, me të cilin punojmë në koordinim të ngushtë.
Telegrafi: KFOR-i ka shtuar së fundi numrin e ushtarëve në Kosovë, në cilat zona dhe çka do të thotë kjo për sigurinë?
Major General Özkan Ulutaş: Pas tensioneve të fundit, ne dislokuam rreth 1000 trupa shtesë në Kosovë dhe rritëm praninë e KFOR-it në veri të Kosovës. Ky ishte përforcimi më i madh i misionit tonë në një dekadë. Gjithashtu kemi trefishuar numrin e patrullave, duke përfshirë edhe përgjatë vijës kufitare administrative. KFOR-i ka një prani fleksibile dhe të dukshme në mbarë Kosovën, gjë që i mundëson misionit tonë t’i përgjigjet të gjitha situatave që ndikojnë në një mjedis të sigurt.
Synimi ynë është të parandalojmë përshkallëzimin dhe jemi të gatshëm dhe të pajisur për të marrë të gjitha masat e nevojshme për të përmbushur mandatin tonë. Misioni ynë vlerësohet dhe rregullohet në vazhdimësi. Forca aktuale e KFOR-it përfshin rreth 4,500 trupa nga 28 vende, duke përfshirë aleatët dhe partnerët e NATO-s.
Telegrafi: A mund të ketë një Banjksë 2 në veri të Kosovës dhe cili do të jetë reagimi i KFOR-it nëse kjo ndodh?
Major General Özkan Ulutaş: Incidenti i Banjskës në veri të Kosovës në shtator 2023 ishte një përshkallëzim i rëndë i tensioneve në rajon. Pas kësaj, situata në veri të Kosovës mbetet e tensionuar. Duke pasur parasysh dinamikën komplekse dhe potencialin për trazira të mëtejshme, veçanërisht në veri të Kosovës, komuniteti ndërkombëtar, përfshirë KFOR-in, mbetet vigjilent. Qëllimi ynë është të parandalojmë çdo përsëritje të dhunës dhe të ndihmojmë në krijimin e kushteve për të inkurajuar dialogun dhe normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit. Aktivitetet e përditshme të KFOR-it kanë për qëllim krijimin e kornizës së nevojshme të sigurisë që dialogu i lehtësuar nga BE-ja të ecë përpara. Siç tha Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, gjatë vizitës së tij në rajon në nëntor, “Beogradi dhe Prishtina duhet të angazhohen në mënyrë konstruktive në dialogun e lehtësuar nga BE-ja. Kjo është e vetmja rrugë drejt paqes dhe stabilitetit të qëndrueshëm”.
Telegrafi: Cili është bashkëpunimi juaj me institucionet e Kosovës ato politike dhe të sigurisë?
Major General Özkan Ulutaş: KFOR-i komunikon rregullisht dhe në mënyrë transparente me të gjitha palët e interesuara ndërkombëtare dhe rajonale dhe unë e kam bërë prioritet timin për të nxitur komunikimin dhe koordinimin e bazuar në besim. Bashkëpunimi i KFOR-it me homologët tanë të shumtë përfshin një gamë të gjerë aktivitetesh, duke përfshirë:
◼ Koordinimi për çështjet e sigurisë: Unë kontaktoj rregullisht me përfaqësuesit e organizatave të sigurisë në Kosovë dhe me shefin e Mbrojtjes së Forcave të Armatosura të Serbisë për çështje të ndryshme të sigurisë, për të parandaluar dhe reaguar ndaj incidenteve që mund të kërcënojnë stabilitetin e rajonit. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në kohën e tensioneve të shtuara.
◼ Përpjekjet kundër konfliktit: KFOR-i luan një rol vendimtar në ruajtjen e një mjedisi të sigurt për të gjitha komunitetet.
Në fund, qëllimi ynë është të vazhdojmë përpjekjet tona për të parandaluar rreziqet për tensione të reja dhe ndezje të dhunës duke bashkëpunuar ngushtë me Policinë e Kosovës dhe EULEX-in si reagues i parë dhe i dytë i sigurisë. Koordinimi ynë i vazhdueshëm është kyç për të ofruar siguri të qëndrueshme në dobi të të gjitha komuniteteve që jetojnë në Kosovë dhe për të ruajtur stabilitetin rajonal.