Tregtari kryesor shtetëror i armëve në Serbi, Yugoimport-SDPR, ka eksportuar armë në Izrael me një vlerë prej 14 milionë eurove gjatë muajit mars, sipas të dhënave të Checkpoint, një portal që mbledh informacione tregtare të shtetit serb.
Igor Novakoviç, drejtor kërkimi i Qendrës Ndërkombëtare dhe Çështjeve të Sigurisë (ISAC), ka deklaruar se këto dërgesa ka të ngjarë të ishin pjesë e një marrëveshjeje të mëparshme.
“Klauzola e fshehtësisë ekziston ndoshta për të parandaluar prishjen e imazhit të Serbisë, në një kuptim që mund të interpretohet si mbështetje për luftën izraelite kundër Hamasit”, ka thënë ai për Al Jazeera-n.
Kjo lëvizje është e ndjekur nga Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Hulumtuese (BIRN), i cili më 12 mars ka raportuar se Serbia ka bërë të paktën dy dërgesa të mëdha armësh ose municionesh në Izrael që nga sulmi i Hamasit në tetor 2023.
Raportet tregojnë se eksportet në Izrael nga Yugoimport-SDPR janë rritur gradualisht nga viti 2023, duke filluar me një shumë prej 540,120 eurosh në tetor të atij viti dhe duke vazhduar me një eksport të vlerës 510,000 euro në shkurt të vitit 2024.
Megjithatë, të dhënat nuk japin informacion mbi licencat e reja të eksportit të lëshuara nga shteti serb për periudhën në fjalë.
BIRN ka tentuar të gjejë informacione më të detajuara në lidhje me këto eksporte, por Ministria e Tregtisë refuzoi kërkesën e tyre për të dhëna, duke i konsideruar ato “rreptësisht konfidenciale”.
Interesante është fakti se Serbia nuk ka raportuar asnjë eksport të madh armësh në Izrael para tetorit 2023.
Në të njëjtën kohë, fabrika shtetërore Prvi Partizan në Serbinë perëndimore raportoi eksporte në Izrael në mars dhe prill të vitit 2023, me një vlerë prej rreth 780,000 euro.
Ndryshe, Këshilli i OKB-së për të Drejtat e Njeriut ka bërë thirre për ta ndaluar shitjen dhe transferimin e armëve dhe pajisjeve të tjera ushtarake në Izrael, për të parandaluar shkeljet e ligjit ndërkombëtar humanitar dhe shkeljet dhe abuzimet e të drejtave të njeriut.
Përveç kësaj, është vlerësuar edhe lidhja e ngushtë ndërmjet Serbisë dhe Izraelit, e cila është shprehur edhe në bisedat e Presidentit serb Aleksandër Vuçiq dhe kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu më 26 shkurt për forcimin e lidhjeve të tyre.
Izraeli filloi sulmin e tij të fundit dhe më vdekjeprurës në Gaza pas 7 tetorit, kur Hamasi, grupi palestinez që qeveris rripin me popullsi të dendur, sulmoi Izraelin jugor, duke vrarë 1,139 njerëz dhe duke marrë robër më shumë se 200 izraelitë.
Disa pengje që atëherë janë liruar, të tjerë kanë vdekur dhe dhjetëra mbeten të mbajtur. Në Gaza, më shumë se 33,000 njerëz janë vrarë nga Izraeli, mes tyre pothuajse 14,000 fëmijë.
Javët e fundit, liderët botërorë kanë kritikuar ashpër sjelljen ushtarake të Izraelit, ndërsa numri i të vdekurve civilë rritet, ndërsa qëllimi i tij i deklaruar për të shtypur Hamasin mbetet i pakapshëm.