Temperaturat e larta në Evropë dhe ShBA, faktor njeriu

Valët e të nxehtit që po mbizoterojnë Evropën dhe SHBA-në në korrik do të kishin qenë "praktikisht të pamundura" pa ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njerëzit, thotë një studim shkencor

Temperaturat e larta që kanë kapluar kontinentin e Evropës dhe ShBA-në, sipas një studimi duket se faktorë janë njerëzit, sepse përndryshe “praktikisht do të ishte e pamundur” të ishin temperaturat e larta.

Ngrohja globale nga djegia e lëndëve djegëse fosile gjithashtu bëri që vala e të nxehtit të prekte pjesë të Kinës 50 herë më shumë.

Ndryshimet klimatike nënkuptonin se vala e të nxehtit në Evropën Jugore ishte 2.5 gradë Celsius më e nxehtë, zbulon studimi.

Pothuajse të gjitha shoqëritë mbeten të papërgatitura për të nxehtin ekstrem vdekjeprurës, paralajmërojnë ekspertët, raporton BBC.

Autorët e studimit thonë se gjetjet e tij theksojnë rëndësinë e përshtatjes së botës ndaj temperaturave më të larta, sepse ato nuk janë më “të rralla”.

“Nxehtësia është ndër llojet më vdekjeprurëse të fatkeqësive,” thotë Julie Arrighi nga Qendra Klimatike e Gjysmëhënës së Kuqe të Kryqit të Kuq.

Vendet duhet të ndërtojnë shtëpi rezistente ndaj nxehtësisë, të krijojnë “qendra të ftohta” për njerëzit që të gjejnë strehim dhe të gjejnë mënyra për të freskuar qytetet duke përfshirë mbjelljen e më shumë pemëve, thotë ajo.

Në korrik, rekordet e temperaturës u thyen në pjesë të Kinës, SHBA-së jugore dhe Spanjës. Miliona njerëz kaluan ditë nën alarmin e kuq për nxehtësinë ekstreme.

Ekspertët thonë se nxehtësia ekstreme mund të jetë një kërcënim shumë serioz për jetën, veçanërisht në mesin e të moshuarve. Sipas një studimi, më shumë se 61,000 njerëz u vlerësuan të kenë vdekur nga shkaqe të lidhura me nxehtësinë gjatë valëve të të nxehtit të vitit të kaluar në Evropë.

“Ky studim konfirmon atë që ne dinim më parë. Ai tregon përsëri se sa ndryshimi i klimës luan një rol në atë që po përjetojmë aktualisht,” tha Friederike Otto nga Imperial College London.

Shkencëtarët e klimës thonë se dekadat e njerëzve që pompojnë gaze serrë në atmosferë po shkaktojnë rritjen e temperaturave globale.

Por, jo të gjitha ngjarjet ekstreme të motit mund të lidhen menjëherë me ndryshimin e klimës, sepse modelet natyrore të motit gjithashtu mund të luajnë një rol.

Shkencëtarët në Mbretërinë e Bashkuar, SHBA dhe Holandë në grupin World Weather Attribution studiuan valët e fundit të të nxehtit për të identifikuar gjurmët e gishtave të ndryshimeve klimatike.

Një udhëzues vërtet i thjeshtë për ndryshimin e klimës.

Toka në ujëra të paeksploruara, ndërsa rekordet klimatike bien.

Të hash më pak mish ‘”si të heqësh 8 milionë makina jashtë rrugës”.

Duke përdorur modele kompjuterike, ata simuluan një botë pa efektet e emetimeve të pompuara në atmosferë në temperaturat e botës reale që shiheshin gjatë valëve të të nxehtit.

Vala e të nxehtit në Amerikën e Veriut ishte 2°C (3.6°F) më e nxehtë dhe vala e të nxehtit në Kinë ishte 1°C më e nxehtë për shkak të ndryshimeve klimatike, përfunduan shkencëtarët.

Bota është ngrohur 1.1°C në krahasim me periudhën paraindustriale, përpara se njerëzit të fillonin djegien e lëndëve djegëse fosile.

Nëse rritja e temperaturës arrin 2°C, gjë që shumë ekspertë paralajmërojnë se ka shumë të ngjarë, pasi vendet nuk arrijnë të reduktojnë emetimet e tyre sa duhet shpejt, këto ngjarje do të ndodhin çdo dy deri në pesë vjet, thonë shkencëtarët.

Studimi gjithashtu mori në konsideratë rolin e El Niño, një luhatje e fuqishme klimatike e natyrshme që filloi në qershor. Ajo çon në temperatura më të larta globale, pasi ujërat e ngrohta ngrihen në sipërfaqe në oqeanin Paqësor tropikal dhe shtyjnë nxehtësinë në ajër.

Studimi arriti në përfundimin se El Niño ndoshta luajti një rol të vogël, por rritja e temperaturave nga djegia e lëndëve djegëse fosile ishte shtytësi kryesor në valët më intensive të të nxehtit.

Një seri rekordesh klimatike kanë rënë javët e fundit, duke përfshirë temperaturat mesatare globale dhe temperaturat e sipërfaqes së detit, veçanërisht në Atlantikun e Veriut.

Ekspertët thonë se shpejtësia dhe koha janë “të paprecedentë” dhe paralajmërojnë se më shumë rekorde mund të bien në javët dhe muajt e ardhshëm.

Zjarret e rrezikshme në Greqi detyruan mijëra njerëz të evakuojnë hotelet në fundjavë. Ekspertët thonë se moti i nxehtë dhe i thatë ka krijuar kushte të favorshme që zjarri të përhapet më lehtë.

Shija e redaktorit

Të martën “Dukagjini” promovon librin “Kape Lepurin” të Lana Bastašić-it

Për të gjithë ju dashamirë të librit, shtëpia botuese “Dukagjini” ka njoftuar se më 26 nëntor, ditën e martë, në orën 18:00, në librarinë...

Hamza: Me Fondin e Papunësisë do t’i mbështesim të gjithë...

Kandidati i PDK-së për Kryeministër, Bedri Hamza, ka dhënë një lajm të mirë për të gjithë punëtorët që i humbin vendet e punës. “Me...

Shtëpia Botuese “Dukagjini” Promovon në Tiranë serinë e Lektyrave Shkollore

Në ditën e katërt të edicionit të 27-të Panairit të Librit në Tiranë, Shtëpia Botuese “Dukagjini” promovoi serinë e lektyrave shkollore, e cila këtë...

Të fundit nga rubrika